M.Ə. Abdullayeva
Bakı Slavyan Universiteti

Mətn tədqiqatçıların diqqətini müxtəlif aspektlərdə cəlb edir. Mətnşünaslıq ənənəvi olaraq qədim mətnlərin filoloji öyrənilməsi ilə məşğul olur. Nisbətən gənc fənn olan mətn dilçiliyi öz obyektinə başqa baxış bucağı altından baxır. Onun tədqiqat predmeti mətnin qurulması, formalaşan mənanın həm formal, həm də məzmun strukturu baxımdan mətni yaradan elementlərdir. Beləliklə, mətn dilçiliyi mətnin hər şeydən əvvəl hər hansı bir struktur kimi başa düşülməsinə yönəlir.
Hazırda dilçilikdə mətnin üç yüzdən çox tərifinə rast gəlmək olar. L.M.Loseva qeyd edirdi ki, "mətn – dilçilik tədqiqatlarının ən mürəkkəb obyektlərindən biridir, buna görə elm hələ mətnin ümumi qəbul olunan tərifini işləyib hazırlaya bilməmişdir" (7, 14). "Mətn" sözünün özünün təbiətindən çıxış edərək Q.Y.Solqanik belə bir tərif verir: "Mətn (latınca textus – parça, toxuma, birləşmə) – məna və qrammatik əlaqə ilə birləşmiş nitq vahidlərinin: söyləmlərin, frazafövqü bütövlərin (nəsr qitələrin), fraqmentlərin, bölmələrin ardıcıllığıdır" (8,16).