Rəhimə MƏMMƏDOVA,

ADU-nun "ispan dili kafedrasının" b/müəllim

Latın Amerikası ölkələrində ispan dilinin statusuna bir çox xarici Hnqvistlər müxtəlif nöqteyi nəzərdən yanaşırlar. Hər bir Latm America Ölkələsinin mətnlərində dilin özünə məxsus dəyişiklərini tədqiq etsək onda görərik ki, ispan və amerika-ispan variantı arasmda fikir ayrılığına baxmayaraq, kasteyano dilinin əsas strukturu olduğu kimi qorunub saxlanılmışdır. Sadəcə olaraq hər bir ispan dilli ölkə öz tarixini, mədəniyyətini, ziyalılığiın və incəsənətini terenüm edən milli dil variantları ilə bir-birindən fərqlənir. Belə məlum olunur ki, hər bir Latm Amerika Ölkəsinin milli variantı kasteyanonun əsas quruluşunu tamamilə qoruyub saxlayaraq, onun daxili qanunları çərçivəsində dəyişikliklərə uğrayır. Bu dəyişikliklər də həmin xalqm tarixi, mədəniyyəti, incəsənəti və elmi inkişafi ilə yanaşı social faktorla da sıx elaqdardır. Social faktorlara aid bir misal çəkə bilərik, buda Ekvadorda kənd əhalisinin hörmət mənasında tez-tez mütaciət etdiyi “su mercyd” social təbəqələr arasmda fərqi aciq-aydm göstərir. Təəssüflər olsun ki, təqribən XX əsrin sonlanna qədər bu ölkədə dırnaq arası desək “feodalizm münasibətlər anlayışı hələ də mövcud olması "su merced” və ya "su mercy ” hörmət və izzət mənasım qoruyub saxlamaqdadır. Halbu ki, "su merced/ əlahəzrət’’ digər ispan dilli ölkələrdə (Mexiko, Çili, Arxentina) və Priney yarımadasında müasir dövrdə köhnəlmiş söz kimi, başqa sözlə desək, arxeizm hesab edilir.