İbtidai sinif dərsliklərində leksik tematik qruplar: fitonimlər

İbtidai sinif dərsliklərində, xüsusən də uşaq ədəbiyyatında işlənən bitki adlarının seçilərək qruplaşdırılması dilçi alimlərin əsas tədqiqat obyektlərindən biri olmuşdur. Aparılan tədqiqatlar göstərdi ki, hər bir dilin lüğət tərkibinin əsas hissələrindən birini flora ilə bağlı leksik vahidlər təşkil edir. Fitonimlər öz xüsusiyyətlərinə görə digər ümumi sözlərdən fərqlənsələr də, dilin leksik-qrammatik normalarına əsasən formalaşır. Müstəqillik illərindən başlayaraq müxtəlif növ bitki adları haqqında araşdırmalar aparılmış, demək olar ki, tarixin bütün mərhələlərində bitkilərin insan cəmiyyətinin sağlamlığında böyük rolundan bəhs edilib. Xalqın tələbi, ehtiyacı əsasında yaranmış dil vahidləri apelyativ və onomastik leksika əsas dil vahidləri kimi göstərilmişdir. Müstəqillik illəri uşaq ədəbiyyatında elə bitki adlarından istifadə edilir ki, müəllif bu fitonimləri işlətməklə bəhs etdiyi bitkinin məişətdə, boyaqçılıqda nə kimi rolu olması barəsində xəbər verir.

Burada uşaq ədəbiyyatının dilində işlənən xüsusi adların bir hissəsini fitonimlər təşkil edir. Fitonimlər xüsusi bölmə kimi hərtərəfli tədqiq edilir. İbtidai sinif dərsliklərində fitonimlərə ayrıca maraq göstərilir. Məqalədə ümumi olaraq fitonimlər mövzular və siniflər üzrə qruplaşdırılır.

Açar sözlər: dilin leksikası, fitonimlər, uşaq ədəbiyyatı, frazeoloji məna, mövzu

Ayshan Zarbaliyeva

Baku Slavic University

zarbaliyevayshan@gmail.com

https://orcid.org/0000-0001-8461-9107

Lexical thematic groups in primary school textbooks: fitonims

Abstract

In the primary school textbooks, especially in the children's literature, the names of the plants are grouped and have been the object of research by the linguists. The research shows that the main part of the vocabulary of each language consists of words related to flora. Fitonims are different from the other lexical words due to their characteristic features; they are formed according to the lexical-grammatical norms of the language. Since the years of independence, names of different plants mentioned their positive effect on human health. The lexicon of the language is divided into two main parts: appellate lexicon and onomastic lexicon. Special words are special names. The name is one of the greatest achievements of human history. The names were created to meet the social needs of society and the collective in the developmental stages of history. The synonyms are used for several meanings in language in household and dyeing. Fitonims special groups in language. It's learning for different research. Especially in primary school textbooks, fitonims are more and more interesting. In this article, fitonims are grouped for classes and teams.

Keywords: The lexicon of the language, fitonims, children's literature, phraseological meaning, theme

MƏQALƏNİ YÜKLƏ

Onlayn bax

Baxış: 62