DOI: https://doi.org/10.36719/2706-6185/36/29-32
Emin İsmayılov
Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universiteti
magistrant
ismayilovttt@gmail.com
SƏNAYE İNKİŞAFI VƏ İQTİSADİ ARTIM
Xülasə
Sənaye inkişafı iqtisadi artımın sürətləndirilməsində və daha geniş ictimai məqsədlərə nail olunmasında mühüm rol oynayır. İstehsal sektoru məhsuldarlığı artırmaq, texnoloji innovasiyaları stimullaşdırmaq, xidmətlər və nəqliyyat kimi digər sektorlarla güclü iqtisadi əlaqələr yaratmaq qabiliyyətinə görə xüsusilə əhəmiyyətlidir.
Tarixən sənayeləşmə sənaye inqilabı zamanı Avropa və ABŞ-dən tutmuş 20-ci əsrin ikinci yarısında Şərqi Asiya iqtisadiyyatlarına qədər bir çox regionlarda iqtisadi transformasiyaların əsasını təşkil etmişdir. Bu proses adətən kənd təsərrüfatına əsaslanan iqtisadiyyatlardan daha məhsuldar istehsal fəaliyyətlərinə keçidi nəzərdə tutur ki, bu da öz növbəsində daha yüksək gəlir səviyyəsinə və yoxsulluğun azaldılmasına gətirib çıxarır. Kənd təsərrüfatının üstünlük təşkil etdiyi inkişaf etməkdə olan ölkələrdə sənaye inkişafı məhsuldarlığı və iqtisadi göstəriciləri əhəmiyyətli dərəcədə artıra bilər.
Bundan əlavə, sənayeləşmə müxtəlif sosial nəticələri, o cümlədən daha yaxşı təhsil və təlim, gənclər arasında işsizliyin azaldılması və sağlamlıq göstəricilərinin yaxşılaşdırılmasını dəstəkləyir. Sənayeləşmə yolu ilə yaradılan formal sektor iş yerləri çox vaxt daha yaxşı təhlükəsizlik qaydaları və sosial müdafiə ilə təmin edilir ki, bu da ümumi sosial rifaha töhfə verir.
Ətraf mühitin davamlılığı sənaye artımı ilə bağlı problem olaraq qalır, lakin texnologiyada irəliləyişlər daha çox resursdan səmərəli istehsal üçün həllər təklif edir. Dördüncü Sənaye İnqilabı inkişaf etməkdə olan ölkələrə daha təmiz texnologiyalar qəbul etmək və iqtisadi artımı ətraf mühitin deqradasiyasından ayırmaq üçün imkanlar təqdim edir.
Yekun olaraq, iqtisadiyyatların sənaye inkişafının bütün faydalarından istifadə etməsi üçün güclü infrastruktur, bazara çıxış, insan kapitalı və imkan verən tənzimləyici çərçivələr daxil olmaqla, dəstəkləyici mühit vacibdir. Siyasətçilər sənayeləşmənin ətraf mühit və sosial mülahizələrlə iqtisadi tərəqqini balanslaşdıraraq inklüziv və davamlı artımı təşviq etməsini təmin etməlidirlər.
Açar sözlər: iqtisadi artım, sənaye, istehsal, iqtisadiyyat, iqtisadi əlaqələr
Emin Ismayilov
Azerbaijan Architecture and Construction University
master student
ismayilovttt@gmail.com
Industrial development and economic growth
Abstract
Industrial development plays a crucial role in driving economic growth and achieving broader societal goals. The manufacturing sector is particularly significant due to its capacity to increase productivity, stimulate technological innovation, and create strong economic linkages with other sectors such as services and transportation.
Historically, industrialization has been the backbone of economic transformations in many regions, from Europe and the United States during the Industrial Revolution to East Asian economies in the latter half of the 20th century. This process typically involves a shift from agriculture-based economies to more productive manufacturing activities, which in turn leads to higher income levels and poverty reduction. In developing countries, where agriculture remains dominant, industrial development can significantly enhance productivity and economic performance.
Moreover, industrialization supports various social outcomes, including better education and training, reduced rates of youth unemployment, and improved health indicators. The formal sector jobs created through industrialization often come with better safety regulations and social protections, which contribute to overall societal welfare.
Environmental sustainability remains a challenge associated with industrial growth, but advances in technology offer solutions for more resource-efficient production. The Fourth Industrial Revolution presents opportunities for developing countries to adopt cleaner technologies and decouple economic growth from environmental degradation.
In conclusion, for economies to harness the full benefits of industrial development, a supportive environment including robust infrastructure, market access, human capital, and enabling regulatory frameworks is essential. Policymakers must ensure that industrialization promotes inclusive and sustainable growth, balancing economic advancement with environmental and social considerations.
Keywords: economic growth, industry, production, economy, economic relations