DOI: https://doi.org/10.36719/2706-6185/37/58-65
Gülnar Rzayeva
Azərbaycan Dillər Universiteti
doktorant
gulelekber33@mail.ru
https://orcid.org/0000-0002-9918-6129
VAHİD ƏZİZ ŞEİRLƏRİNİN ONOMASTİKASI
Xülasə
Dilçiliyin gənc sahəsi olan onomastik leksikanın öyrənilməsi daim aktual məsələlərdən olmuşdur. Bu mənada şair və yazıçıların əsərləri onomastik vahidlərin öyrənilməsində mühüm rol oynayır.
Məqalədə Xalq şairi Vahid Əziz poeziyasının onomastik leksikası təhlilə cəlb edilmişdir. Şairin poeziyasında toponimlər, antroponimlər, hidronimlər işləkliyi ilə diqqəti cəlb edir. Söz sənətkarı antroponimlərdən üslubi priyom kimi istifadə etsə də, eyni zamanda oxucularını tarixi şəxsiyyətlərimizi tanımağa çağırır. Belə ki, Babək, Koroğlu, Cavad xan və digər xalq qəhrəmanlarının adını yad etməklə, həm Azərbaycan xalqının görkəmli nümayəndələrini xatırladır, həm də xalqın qəhrəmanlığını simvolizə edir.
Şairin şeirlərində Azərbaycan və Qarabağ toponimləri ən uca zirvədədir. “Qarabağ” toponimi Vahid Əziz şeiriyyətində azadlıq rəmzidir. Şairin şeirlərində demək olar ki, Qarabağın bütün ərazilərinin adlarına rast gəlirik. Şuşa, Cıdır düzü ən çox adları çəkilən toponimlər sırasındadır.
Zəngəzur toponiminə müraciət edərkən tarixə ekskurs edən şair Azərbaycanın ikiyə bölünməsinə etiraz edir və Zəngəzuru tarixi Azərbaycan torpağı kimi vəsf edir.
Nəticə olaraq deyə bilərik ki, Vahid Əziz poeziyasında xüsusi adların işləklik dairəsi genişdir və bədii ədəbiyyatda xüsusi çəkiyə malik onomastik vahidlərin öyrənilməsi onomalogiya üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.
Açar sözlər: onomastika , antroponim, toponim, Qarabağ, Vahid Əziz
Gulnar Rzayeva
Azerbaijan University of Languages
Ph. D. student
gulelekber33@mail.ru
Onomastics in Vahid Aziz’s poetry
Abstract
The study of onomastics, a young branch of linguistics, has always been an actual topic. In this sense, poets’ and writers’ works play an essential role in the study of onomastic units. The article analyses the onomastic vocabulary of the poetry of the folk poet Vahid Aziz. Toponyms, anthroponyms, and hydronyms in the poet’s poetry stand out in their functionality. Although the artist of the word uses anthroponyms as a stylistic devise, he also calls his readers for getting acquainted with our historical figures. By mentioning the names of such folk heroes as Babek, Koroghlu, Javad Khan, he not only reminds of outstanding representatives of the Azerbaijani people, but also symbolises the heroism of the nation. Toponyms “Azerbaijan” and “Karabakh” take the highest peak. The toponym “Karabakh” is the symbol of freedom in Vahid Aziz’s poetry. It can be said that in the poet’s poems we find the names of all the territories of the Karabakh region. "Shusha" and "Jidir duzu" are the most mentioned toponyms Referring to the toponyme “Zangazur” the poet, making an excursion into history, protests against the division of Azerbaijan and glorifies Zangazur as the historical land of Azerbaijan. In conclusion it can be said that the scope of the use of proper names in the poetry of Vahid Aziz is wide, and the study of onomastic units that have special weight in fiction is of a particular importance for onomastics.
Keywords: onomastics, anthroponym, toponyme, Karabakh, Vahid Aziz