https://doi.org/10.36719/2789-6919/40/91-94
Ülfət Mikayılov
Azərbaycan Tibb Universiteti
tibb üzrə fəlsəfə doktoru
https://orcid.org/0009-0006-0234-2495
Massiv qan köçürülən zədəsi olan pasiyentlərdə hipokalsemiyanın
tezliyi və ağırlığı
Xülasə
Məqalədə böyük həcmdə qan köçürülməsi alan travma xəstələrində hipokalsemiyanın tezliyi və şiddətinin öyrənilməsi, eləcə də son illərdə bu problemin öyrənilməsinin nailiyyətləri və təcrübəsi haqqında qısa məlumat verilir. Kalsium travma və laxtalanma problemləri üçün reanimasiyanın əsas komponentidir. Multisistem travması olan kritik xəstələrin müalicəsi inkişaf etdikcə, ağır travmatik qanaxmanın müalicəsinin rəhbər prinsipləri ölüm triadasını yumşaltmaqla qanaxmaya nəzarət etməkdə davam edir: hipotermiya, asidoz və koaqulopatiya. Ölümcül triadanın hər bir komponenti ilə təbii olaraq əlaqəli olan hipokalsemiya multisistem travması olan xəstələrin nəticələrində əsas rol oynayır. Ağır xəsarət almış xəstələrdə reanimasiyadan əvvəl tez-tez hipokalsemiya olur və bu vəziyyət əsas qan məhsullarının transfuziyası ilə pisləşir. Ağır zədələnmiş xəstələrdə hipokalsemiya ölüm hallarının artması ilə aydın əlaqəyə malikdir. Qanaxması olan xəstələri müalicə edərkən, kalsiumun eyni vaxtda dəyişdirilməsi ilə qan məhsullarının köçürülməsi tövsiyə olunur.
Açar sözlər: hipokalsemiya, travma, qanköçürmə, müdaxilə, xəstə, zədə nəticəsi