Ziyadxan Nəbibəyli,

texnika etmteri doktoru, professor

Çox-çox qədim dövrlərdən Azərbaycanda neft tez alışan, yanan bır maye kimi İnsan­lara məlum idi. Yeni eradan öncə VI-IV əsrlərdə Azərbaycanda neft mədənlərinin olması haqqında məlumatlar mövcuddur. Abşeron nefti haqqında bir sıra ərəb və fars tarixçi alimlərinin yazıları da gilniimüzə qədər gəlib çıxmışdır. Atəşpərəstlik dini-mənəvi inan­cının Abşeronda, Şirvanda güclü olmasının səbəblərindən biri də Abşeronun Suraxanı kəndində yerdən alovun çıxması olub, günümüzə qədər yaşamaqdadır. Suraxanı “Atəş­gahı” haqqında da bir çox qədimi tarixi məlumatlar isə bütün dünyaya məlumdur. Qədim İnsanların Suraxanı “Atəşgahı”nı ziyarəti haqqında da yazıh məlumatlar mövcuddur.VIII əsrdə yaşamış böyük səyyah Əbu-lshaq İstəxri Bakı əhlinin ocaqlarda neftli torpağın yan­dırılmasından söz açır. Ərəb tarixçisi Əhməd Balazurİ IX əsrin 2-ci yarısında, hətə 754-cü ildə Azərbaycan hökmdarının Şirvanda çıxarılan neft və duza görə əhalidən vergi aldığını yazır. Abşeronda neft hasilatına aid ən geniş məlumat X əsrə aiddir. Əsiən Venesİyalı olan Səyyah Makro Polonun yazdıqlarına görə XIII əsrdə Abşeronda xeyli miqdarda neft quyusu var idi,