MƏSRƏFLƏRİN UÇOTU VƏ MƏHSULUN MAYA DƏYƏRİNİN HESABLANMASININ STANDART VƏ MÜASİR ÜSULLARININ TƏTBİQİ

Xərclərin uçotu və məhsulun maya dəyərinin standart və müasir üsulları müəssisələrə maliyyələrini səmərəli şəkildə idarə etməkdə və əsaslandırılmış qərarlar qəbul etməkdə mühüm rol oynayır.

Standart məsrəf uçotu istehsalın müxtəlif elementləri, məsələn, əmək, materiallar və qaimə məsrəfləri üçün əvvəlcədən müəyyən edilmiş xərclərin müəyyən edilməsini nəzərdə tutur. Bu əvvəlcədən müəyyən edilmiş məsrəflər faktiki məsrəflərin müqayisə edildiyi meyarlar kimi xidmət edir və bizneslərə variasiyaları müəyyən etməyə və təhlil etməyə imkan verir. Bu fərqləri təhlil edərək, müəssisələr öz əməliyyatlarında səmərəsizlik və ya təkmilləşmə sahələrini dəqiq müəyyənləşdirə bilər ki, bu da daha yaxşı xərclərə nəzarət və qərarların qəbul edilməsinə səbəb olur.

Xərclərin uçotunun müasir üsulları məsrəflər və gəlirlilik haqqında daha dəqiq və ətraflı məlumat vermək üçün hazırlanmış bir sıra texnikaları əhatə edir. Fəaliyyətə əsaslanan maya dəyərinin hesablanması (ABC) məsrəfləri idarə edən fəaliyyətlər əsasında xərcləri bölüşdürən, məsrəf amilləri və onların məhsul və ya xidmətlərə təsirinin daha ətraflı görünüşünü təklif edən belə üsullardan biridir.

Bundan əlavə, texnologiyanın yaranması məsrəflərin uçotunun qabaqcıl analitika, avtomatlaşdırma və məlumatlara əsaslanan qərar qəbulu ilə inteqrasiyasına gətirib çıxardı. Xərclərin uçotu sistemləri indi böyük həcmdə maliyyə məlumatlarını tez və dəqiq şəkildə emal etmək üçün məlumat analitikası alətlərindən istifadə edir, real vaxt rejimində xərc meylləri, gəlirlilik amilləri və potensial qənaət imkanları haqqında məlumat verir.

Yekun olaraq qeyd edək ki, məsrəflərin uçotu və məhsulun maya dəyərinin hesablanmasının standart və müasir metodlarının tətbiqi müəssisələrə öz xərclərini daha yaxşı başa düşmək və idarə etmək, əməliyyat səmərəliliyini artırmaq, qərar qəbuletmə qabiliyyətini artırmaq və nəticədə uzunmüddətli maliyyə uğurlarına nail olmaq imkanı verir.

Açar sözlər: məsrəflərin uçotu, məhsulun maya dəyərinin hesablanması, standart üsullar, müasir üsullar, uçot sistemi

Davud Abdullayev

Azerbaijan State University of Economics

master student

davud_abdullayev@inbox.ru

Application of standard and modern methods of cost accounting and product costing

Abstract

Standard and modern methods of cost accounting and product costing play an important role in helping businesses manage their finances efficiently and make informed decisions.

Standard costing involves assigning predetermined costs to various elements of production, such as labor, materials, and overhead. These predetermined costs serve as benchmarks against which actual costs are compared and allow businesses to identify and analyze variances. By analyzing these differences, businesses can pinpoint areas of inefficiency or improvement in their operations, leading to better cost control and decision making.

Modern cost accounting methods include a number of techniques designed to provide more accurate and detailed information about costs and profitability. Activity-based costing (ABC) is one such technique that allocates costs based on the activities that drive costs, offering a more detailed view of cost drivers and their impact on products or services.

In addition, the advent of technology has led to the integration of cost accounting with advanced analytics, automation and data-driven decision making. Cost accounting systems now use data analytics tools to process large volumes of financial data quickly and accurately, providing real-time information on cost trends, profitability factors and potential savings opportunities.

In conclusion, the application of standard and modern methods of cost accounting and product costing enables enterprises to better understand and manage their costs, improve operational efficiency, improve decision-making ability, and ultimately achieve long-term financial success.

Keywords: cost accounting, product costing, standard methods, modern methods, accounting system

MƏQALƏNİ YÜKLƏ

Onlayn bax

Baxış: 227