DOI: https://doi.org/10.36719/2789-6919/46/142-145
Könül Məmmədova
Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzi
doktorant
https://orcid.org/0009-0008-3831-0289
hesenlikonul95@gmail.com
Azərbaycanda kənd landşaftlarının iqlimə davamlılığının artırılmasında aqromeşə təsərrüfatının rolu
Xülasə
İqlim dəyişikliyi Azərbaycanda kənd təsərrüfatının davamlılığı və kənd yaşayış vasitələri üçün artan problemlər yaradır. Ənənəvi uyğunlaşma strategiyaları ilk növbədə məhsul seçimi, suvarma idarəçiliyi və torpaqdan istifadə siyasətlərinə diqqət yetirsə də, aqromeşəçilik iqlimə davamlılığı artırmaq üçün perspektivli, lakin hələ də öyrənilməmiş bir həll təklif edir. Bu sənəd iqlim dəyişkənliyinin, o cümlədən quraqlıq, torpağın deqradasiyası və biomüxtəlifliyin itirilməsinin mənfi təsirlərini yumşaltmaq üçün təbiətə əsaslanan yanaşma kimi aqromeşəçilik sistemlərinin potensialını araşdırır. Beynəlxalq nümunə araşdırmalarına və regional məlumatlara əsaslanaraq, məqalə Azərbaycanın yarı quraq zonaları kontekstində küləkdən qorunma, silvootlaq və xiyaban əkinləri kimi aqromeşəçilik təcrübələrinin tətbiqini qiymətləndirir. Ağacları kənd təsərrüfatı landşaftlarına inteqrasiya etməklə, aqromeşəçilik torpağın rütubətinin saxlanmasını yaxşılaşdıra, karbon sekestrini artıra və kənd icmalarının gəlirlərini şaxələndirə bilər. Tədqiqat siyasət boşluqlarını vurğulayır və aqromeşəçiliyin milli iqlimə uyğunlaşma strategiyalarına daxil edilməsi üçün praktiki tövsiyələr təklif edir. Nəticələr göstərir ki, aqromeşəçilik Azərbaycanda davamlı və iqlimə davamlı kənd mühitlərinin yaradılmasında əsas komponent ola bilər.
Açar sözlər: aqromeşəçilik, iqlim dəyişikliyi, davamlı kənd təsərrüfatı, Azərbaycan, torpaqların deqradasiyası