DOI: https://doi.org/10.36719/2663-4619/101/256-261
Asad Rustamov
Azerbaijan Technical University
doctor of technical sciences
asadrustamov1122@gmail.com
Tofiq Azimov
Azerbaijan Technical University
master student
tofiq2018tt@gmail.com
Majid Mahmudlu
Azerbaijan Technical University
master student
mahmudlumecid@gmail.com
BASIC PRINCIPLES OF RADIO COMMUNICATION
Abstract
Radio communication operates on the fundamental principles of transmitting and receiving electromagnetic waves that carry information across distances without the need for physical connections. At its core, radio communication involves the conversion of information into a radio signal, which is then transmitted through the air using electromagnetic waves of a specific frequency. The process starts with the generation of a radio frequency (RF) carrier wave, which is modulated with the input signal containing the information to be transmitted. This modulation can be achieved in several ways, including amplitude modulation (AM), where the amplitude of the carrier wave varies with the input signal, and frequency modulation (FM), where it's the frequency of the carrier wave that varies.
Upon reaching its destination, the transmitted signal is captured by an antenna connected to a radio receiver. The receiver demodulates the signal, extracting the original information from the carrier wave. This is achieved through a process that effectively reverses the modulation step performed at the transmitter. The receiver must be tuned to the specific frequency of the transmitted signal to successfully retrieve the information.
One of the critical aspects of radio communication is the selection of the transmission frequency, which affects the propagation characteristics and the range of the communication. Higher frequencies offer greater bandwidth and potential data rates but typically have shorter range and are more susceptible to line-of-sight limitations and atmospheric absorption. Lower frequencies, in contrast, can travel longer distances and are better at penetrating obstructions but offer limited bandwidth for data transmission.
The principles of radio communication have been refined over the years to accommodate a growing demand for wireless communication services, leading to the development of various standards and technologies that enhance the efficiency, reliability, and security of radio communication systems. These advancements have facilitated a wide range of applications, from broadcasting and mobile telephony to satellite communication and wireless networking, demonstrating the versatility and enduring relevance of radio as a medium for communication.
Keywords: Radio communication, radio frequency, modulation, radio receiver, radio signal
Əsəd Rüstəmov
Azərbaycan Texniki Universiteti
texnika elmləri doktoru
asadrustamov1122@gmail.com
Tofiq Əzimov
Azərbaycan Texniki Universiteti
magistrant
tofiq2018tt@gmail.com
Məcid Mahmudlu
Azərbaycan Texniki Universiteti
magistrant
mahmudlumecid@gmail.com
Radio rabitənin əsas prinsipləri
Xülasə
Radio rabitəsi fiziki əlaqəyə ehtiyac olmadan məsafələr arasında məlumat daşıyan elektromaqnit dalğalarının ötürülməsi və qəbul edilməsinin əsas prinsipləri əsasında fəaliyyət göstərir. Əsasən, radio rabitəsi məlumatın radio siqnalına çevrilməsini nəzərdə tutur, daha sonra müəyyən tezlikli elektromaqnit dalğalarından istifadə edərək hava ilə ötürülür. Proses ötürüləcək məlumatı ehtiva edən giriş siqnalı ilə modulyasiya edilən radiotezlik (RF) daşıyıcı dalğasının yaradılması ilə başlayır. Bu modulyasiya bir neçə yolla əldə edilə bilər, o cümlədən daşıyıcı dalğanın amplitudasının giriş siqnalı ilə dəyişdiyi amplituda modulyasiyası (AM) və daşıyıcı dalğanın tezliyi dəyişən tezlik modulyasiyası (FM).
Təyinat yerinə çatdıqdan sonra ötürülən siqnal radio qəbuledicisinə qoşulmuş antena tərəfindən tutulur. Qəbuledici siqnalı demodulyasiya edir, daşıyıcı dalğadan orijinal məlumatı çıxarır. Bu, ötürücüdə həyata keçirilən modulyasiya addımını effektiv şəkildə geri qaytaran bir proses vasitəsilə əldə edilir. Məlumatı uğurla əldə etmək üçün qəbuledici ötürülən siqnalın xüsusi tezliyinə uyğunlaşdırılmalıdır.
Radiorabitənin kritik aspektlərindən biri rabitənin yayılma xüsusiyyətlərinə və diapazonuna təsir edən ötürmə tezliyinin seçilməsidir. Daha yüksək tezliklər daha çox bant genişliyi və potensial məlumat sürəti təklif edir, lakin adətən daha qısa diapazona malikdir və görmə xəttində məhdudiyyətlərə və atmosferin udulmasına daha çox həssasdır. Aşağı tezliklər, əksinə, daha uzun məsafələr qət edə bilər və maneələri daha yaxşı keçir, lakin məlumat ötürülməsi üçün məhdud bant genişliyi təklif edir.
Radio rabitəsinin prinsipləri illər ərzində simsiz rabitə xidmətlərinə artan tələbatı ödəmək üçün təkmilləşdirilmiş və radio rabitə sistemlərinin səmərəliliyini, etibarlılığını və təhlükəsizliyini artıran müxtəlif standartların və texnologiyaların inkişafına gətirib çıxarmışdır. Bu irəliləyişlər radio yayımı və mobil telefoniyadan tutmuş peyk rabitəsi və simsiz şəbəkəyə qədər geniş spektrli tətbiqləri asanlaşdıraraq, radionun rabitə vasitəsi kimi çox yönlü və davamlı aktuallığını nümayiş etdirir.
Açar sözlər: Radiorabitə, radiotezlik, modulyasiya, radioqəbuledici, radiosiqnal