DOI: https://www.doi.org/10.36719/2663-4619/72/19-22

Ургенчский государственный университет

доктор философии по филологии, доцент

sabnas1@yandex.ru

Bu məqalədə Xarəzmdə dastanların ifasında söz və musiqiyə önəm verilməsindən, hər bir melodiyanın özünəməxsus adı olduğundan, melodiyaların əzbərlənməsinin baxşının üzərinə daha çox məsuliyyət qoymasından, baxşıların repertuarından, ifaçılıq məharətindən bəhs edilir. Bundan başqa, Baxşinin öz peşəsinə inamı, enerjisi olmalıdır. Xorazmlı Suyav Baxşı Məhəmməd Rəhimxan “Erogli” dastanını 21 gecə Soniy-Feruzda oxuyub. Baxşın məharətinin adət-ənənədən başlayaraq bir çox şeylərdən asılı olduğu irəli sürülüb. Məqalədə dastan ifaçılığı ənənəsinin əsrlər boyu nəsildən-nəslə keçdiyi, istedadlı baxşıların onu daim təkmilləşdirdiyi, lakin ifaçının şəxsi məharətinin ancaq ənənə çərçivəsində reallaşdığı nümunələri də göstərilir. Epik poeziyanın sirlərinə bələd olmayan ifaçının öz məharətini nümayiş etdirə bilməməsi, bu sirrin əsasən dastanın kompozisiyasında öz əksini tapması, folklorda bu hadisənin dastan adlandırılması barədə maraqlı məlumatlar verilir.