DOI: https://www.doi.org/10.36719/2663-4619/78/86-91

Dövlət Gömrük Komitəsinin Akademiyası

magistrant

Məqalədə həm vəzifə cinayətlərinin, həm də gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri tərəfindən törədilən vəzifə cinayətlərinin kriminalistik xarakteristikasının anlayışı və mahiyyəti göstərilməklə yanaşı, hüquq ədəbiyyatlarında ona verilən anlayış və izahatlardan da bəhs edilir. Bununla yanaşı, tədqiqatda ayrıca olaraq, həmin cinayətlərin kriminalistik xarakteristikasının hüquqi təhlili də aparılır. Məlumdur ki, vəzifə cinayətləri cəmiyyətdə idarəetmə aparatı yarandığı vaxtdan mövcud olsa da, bu qrup cinayətlərin baş vermə tezliyi və yayılma miqyası müxtəlif dövrlərdə və müxtəlif ölkələrdə heç də eyni deyildir. Bu fikirləri eynilə gömrük sahəsində törədilmiş vəzifə cinayətlərinə də aid edə bilərik. Hazırda, ədəbiyyatlarda və bütün dünyada bu istiqamətdə müxtəlif profilaktik tədbirlər aparılsa da, yenə də aparıcı yeri həmin cinayətlərin kriminalistik xarakteristikasının aydınlaşdırılması tutur. Ona görə ki, gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri tərəfindən törədilən cinayətlərin kriminalistik xarakteristikası belə ictimai təhlükəli əməllərin kriminalistik əhəmiyyət kəsb edən əlamətləri haqqında məlumatlar sistemidir və bu sistem qeyd olunan əlamətlər arasında qanunauyğun əlaqələri əks etdirir, istintaqın konkret vəzifələrinin həlli üçün istintaq fərziyyələrinin qurulması və yoxlanılmasına xidmət edir. Ancaq onu da qeyd edək ki, gömrük sahəsi mütəşəkkil cinayətkar qrupların xüsusi yüksək maraq dairəsinin obyekti olduğu üçün bu sahədəki cinayətlərin araşdırılması xeyli mürəkkəbdir.

The article demonstrates the concept and essence of the criminological characteristics of both duty crimes and official crimes committed by customs officials, as well as the concepts and explanations given to it in the legal literature. In addition, the study also provides a juridical analysis of the forensic characteristics of these crimes. It is known that although official crimes have existed in society since the establishment of the administration, the frequency and scale of this group of crimes are not identical, but distinct in different periods and in various countries. The same can be mentioned about the crimes committed in the field of customs. In the same way, we can mention crimes committed in the customs field. However various prophylactic measures are being taken in this direction in the literature and around the world, the headmost role is still to clarify the criminological characteristics of these crimes. Because the juridical characterization of crimes committed by customs officials is a system of information on the forensic signs of such socially detrimental acts, and this system reflects the legitimate relationship between these signs, serves to establish and verify investigative hypotheses to address specific tasks of the inquiry. Nonetheless, it should also be underlined that the investigation of crimes in this area is very complicated, as the customs area is the object of special interest of organized criminal groups.