DOI: https://www.doi.org/10.36719/2663-4619/79/41-49

Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti

dissertant

ulviya09081974@gmail.com

Numerallaşma və numerativ söz və ifadələr müasir dilçiliyin aktual problemlərindəndir. Məqalədə monoqrafik tədqiqatın bir hissəsi kimi, ilk dəfə olaraq Azərbaycan dilində say bəhsinə aid olan numerallaşma hadisəsi və onun struktur parametrləri, semantik-tipoloji cəhətləri öyrənilir. Leksik və frazeoloji numerativlərin diskurslarda, mətnlərdə rolu, işlənmə xüsusiyyətləri müəyyənləşdirilir. Numerativ sözlər, ifadələr və cümlələr mətn və diskursda praqmatik aspektdə və şəraitdə funksionallaşır. Qədim mənbələrdən, dialektoloji lüğətlərdən və müasir şair və yazıçıların əsərlərindən seçilmiş nümunələr əsasında numerativ söz və sabit ifadələrin praqmatik və üslubi tərəfləri tədqiq edilir. 

Müxtəlif funksional üslublarda numerativ söz və ifadələr mühüm funksional-kommunikativ vəzifələri yerinə yetirir. Numerativ frazeologizmlərdən şair və yazıçılar ayrı-ayrı personajların nitqində, diskurslarda istifadə edirlər. Bu yolla ümumxalq dilinin frazeoloji fondunu zənginləşdirirlər.

The concept of style is related to the use of numerative words and expressions as a unit of language, ie the functions of language. The units mentioned in this article are investigated according to the functions of the Azerbaijani language (communication, information and influence). Research shows that numerative words and expressions in artistic and everyday styles carry a functional load, as well as perform the function of informing, influencing, communicating. The degree of their development is specified in the text. The degrees of functional load performed by that language unit in these styles are determined.

The article also identifies other aspects of the use of numerical words and expressions in different functional styles of the Azerbaijani language.