DOI: 10.36719/2707-1146/05/14-19
Afaq Ulduz qızı Kazımova
Azərbaycan Tibb Universiteti
Elnurə Musa qızı Musayeva
Azərbaycan Tibb Universiteti
Gülbəniz Asif qızı Hüseynova
Azərbaycan Tibb Universiteti
Rəşidə Musa qızı Abdullayeva
Azərbaycan Tibb Universiteti
[email protected]
ŞƏKƏRLİ DİABETİN MÜLİCƏSİNDƏ ANTİOKSİDANT QƏBULUNUN ROLU
Xülasə
Oksidləşdirici stress müxtəlif növ toxuma zədələnməsinin, xüsusilə şəkərli diabetdə baş verən endotel disfunksiyasının əsas səbəbidir. Sağlam orqanizmdə ROS-un əmələ gəlməsi bioloji sistemin ciddi nəzarəti altında baş verir, əksinə, ağır stress, bir çox xəstəliklər, eləcə də şəkərli diabet zamanı ROS istehsalı kəskin şəkildə artır. Yüksək reaktivliyə görə SOR-un miqdarının artması antioksidant və prooksidant sistemlər arasında balansı pozan oksidləşdirici stressə səbəb olur. Diabetes mellitusda oksidləşdirici stressi azaltmaq üçün terapevtik strategiyanın əsas prinsipi sərbəst radikalların əmələ gəlməsinin qarşısını almaqdır. Klinik və eksperimental təcrübələrin nəticələri diabetik şəraitdə antioksidantların, xüsusilə vitamin E, insulin müqaviməti və terapevtik effektin tətbiqini nümayiş etdirir. Son zamanlar tibbi praktikada bir sıra patologiyaların farmakoterapevtik korreksiyasında digər preparatlarla yanaşı, sintetik, eləcə də bitki mənşəli antioksidantların istifadəsi geniş vüsət almışdır. Antioksidantlarla şəkərli diabet üçün daha effektiv farmakoterapevtik strategiyanın inkişafı və güclü agentlərin sintezi gələcək tədqiqatlar üçün ümidvericidir.
Açar sözlər: şəkərli diabet, antioksidant, oksidativ stres, sərbəs oksigen radikalı (SOR), sərbəst radikallar
Afaq Ulduz Kazimova
Azerbaijan Medical University
Elnura Musa Musayeva
Azerbaijan Medical University
Gulbeniz Asif Huseynova
Azerbaijan Medical University
Rashida Musa Abdullayeva
Azerbaijan Medical University
[email protected]
The role of antioxidants in the treatment of diabetes
Abstract
Oxidative stress is a major cause of various types of tissue damage, especially endothelial dysfunction, which occurs in diabetes mellitus. In a healthy organism the formation of ROS occurs under the strict control of the biological system, on the contrary, under severe stress, many diseases, as well as diabetes, the production of ROS increases curtly. Due to its high reactivity, an increase in the amount of SOR leads to oxidative stress, which disturb the balance between the antioxidant and prooxidant systems. The main prin- ciple of the therapeutic strategy to reduce oxidative stress in diabetes mellitus is to inhibit the formation of free radicals. The results of clinical and experimental experiments demonstrate the administration of antioxidants, especially vitamin E, insulin resistance and therapeutic effect in diabetic conditions. Recently, the use of synthetic, as well as herbal antioxidants, along with other drugs in the pharmacotherapeutic correction of a number of pathologies in medical practice has become widespread. The development of a more effective pharmacotherapeutic strategy for diabetes with antioxidants and the synthesis of potent agents are promising for further research.
Keywords: diabetes mellitus, antioxidant, oxidative stress, reactive oxygen species (ROS), free radicals