Rəşad Əbilov
Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Layihə-Axtarış Energetika İnstitutu
texnika üzrə fəlsəfə doktoru
rashad.abilov54@mail.ru
UOT 626.627.1
İŞĞALDAN AZAD EDİLMİŞ ƏRAZİLƏRDƏ ÇAYLARIN AXINLARINDAN HİDROENERGETİKA MƏQSƏDİ İLƏ MƏNİMSƏNİLMƏSİ ÜÇÜN YENİ DURULDUCULARIN İŞLƏNMƏSİ
Xülasə
Məqalədə, işğaldan azad edilmiş ərazilərin çaylarında, hidroloji müşahidə məntəqələrinin məlumatlarına əsasən, orta illik su sərfinin, çay axınının lilliyinin öyrənilməsi və təhlili, orta çoxillik çöküntülərin miqdarı və ölçüsü dəqiqləşdirilmişdir. Məqalədə, dağlıq və dağətəyi ərazilər üçün suqəbuledici qurğuların yanında durulducuların və balıq mühafizə qurğuların yeni konstruksiyasının təkmilləşdirilməsi də nəzərdən keçirilir. Çoxsaylı tədqiqatlar nəticəsində kiçik su elektrik stansiyaları üçün durulducuların və balıq mühafizə qurğuların sxemi təkmilləşdirilmişdir. Plan və kəsiklərdən ibarət cizgiləri hazırlanmışdır. Azərbaycan Respublikası Əqli Mülkiyyət Agentliyinin tabeliyində olan Patent və Əmtəə Nişanları Ekspertizası Mərkəzinin faydalı model üçün patent alınmışdır.
Açar sözlər: çöküntülər, durulducu, dağətəyi ərazi, hidroloji xüsusiyyətlər, çay axını
Rashad Abilov
Azerbaijan Scientific-Research and Design Institute for Energy
Ph.D. in Engineering
rashad.abilov54@mail.ru
Development of new curators and fish protection facilities for hydro energy
utilization from river flows in liberated areas
Abstract
In the article, the study and analysis of the average annual water consumption, siltiness of the river flow, the amount and size of the average multi-year sediments in the rivers of the liberated territories, based on the data of the hydrological observation points. In the article, the improvement of the new construction of sluices and fish protection facilities is also considered in addition to intake facilities for mountainous and foothill areas. As a result of numerous studies, the scheme of sluices and fish protection devices for small hydropower plants has been improved. Plans and cross-sectional drawings have been prepared. Patent and Trademark Expertise Center under the Intellectual Property Agency of the Republic of Azerbaijan has received a patent for a utility model.
Keywords: sediments, drainage, foothills, hydrological features, river flow