BƏDİİ İFADƏ VASİTƏLƏRİ. METAFORA

Dilin lüğət tərkibinin zənginləşdirilməsi üçün tükənməz mənbə olan metaforik vahidlərin mahiyyətinin dərindən öyrənilməsi dildə,o cümlədən Azərbaycan dilində də dünyanın metaforik təsvirini verməyə,metaforik sahələrin onun semantik məkanında təmsil edilmək dərəcəsini tədqiq etmək imkanı verir.

Metafor dilçilikdə məcazi məna daşımaqla ən məhsuldar bədii ifadə vasitəsi olaraq mühüm yer tutur. İstər Azərbaycan, istərsə də ingilis dilində dilin lüğət tərkibinin zənginləşməsində metaforlar əhəmiyyətli rol oynayırlar. Eyni zamanda metaforlar bir sıra üslubların (elmi, publisistik, bədii) formalaşmasında mühüm rola malikdirlər.

Metafordan bəhs edərkən ilk növbədə məna və anlayış məvhumu nəzərə alınmalıdır. Məna sözün bildirdiyi fikir, anlayış isə zehni obrazdır. Metafora dilçilik üçün çox vacibdir, fikir və yaradıcılıq mənbəyidir. Metafora-yalnız dilçilik sahəsində elmi araşdırmalar aparan tədqiqatçıların deyil, psixoloqların, filosofların, sosioloqların da diqqətini cəlb etmişdir. Metaforlar həm üslubi-semantik, həm də leksik-semantik cəhətdən araşdırılmışdır. Metafora hər zaman tədqiqat obyekti olmuşdur.

Bütün bunlar metaforun dilçilik üçün vacib bir fenomen olduğunu sübut edir. Dil təbiətinə görə ikili xarakter daşıdığından bir tərəfdən əşyaya, digər tərəfdən isə “simvolik aləmə’’ aiddir.

Dil – metaphor vasitəsilə effektli şəkildə öyrənilir. Metaforun tədqiqi fərdi idrakın obrazlılığı ilə tamamlanır.

Açar sözlər: metafora, məna, anlayış, mental obraz, üslub, bədii ifadə

Mehriban Hajizadeh

Azerbaijan University of Languages

[email protected]

Means of figurative expression. Metaphor

Abstract

Metaphor is the most productive means of figurative expression in linguistics. Metaphors play an important role in enriching the vocabulary of the language, both in Azerbaijan and in English. At the same time, metaphors have an important role in the formation of a number of styles (scientific, public, figurative).

When talking about a metaphor, the meaning and concept of the abstract should be taken into account first. The meaning is an expressed idea, and the concept is a mental image. Metaphor is very important for linguistics, it is the source of ideas and creativity. Metaphor has attracted not only the attention of linguistics, but also the attention of psychologists, philosophers, and sociologists. Metaphors were investigated both stylistically-semantically and lexically-semantically. Metaphor has always been an object of tade.

All this proves that metaphor is an important phenomenon for linguistics. Since language has a dual character by its nature, it is effectively learned through language – metaphor as an aid to the object on the one hand, and to the “symbolic world’’ on the other hand. The study of metaphor is completed by the imagery of individual cognition.

Keywords: metaphor, meaning, concept, mental image, style, figurative expression

MƏQALƏNİ YÜKLƏ [434,07 Kb] (yüklənib: 32)

Onlayn bax

Baxış: 241