DOI: https://doi.org/10.36719/2706-6185/31/44-49
Nərmin Həsənova
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Ağcabədi filialı
nerminhesenova552@gmail.com
ZƏNGƏZUR DƏHLİZİ VƏ ONUN ƏHƏMİYYƏTİ
Xülasə
Zəngəzur dəhlizi Azərbaycanın eksklavı olan Naxçıvan Muxtar Respublikasını Ermənistan ərazisindən Azərbaycanın əsas hissəsi ilə birləşdirən mühüm geosiyasi və iqtisadi keçiddir. Dəhliz tarixi, mədəni və strateji əhəmiyyətə malikdir və Cənubi Qafqaz regionunda nəqliyyat, ticarət və regional əlaqə üçün mühüm əlaqə rolunu oynayır. Zəngəzur dəhlizinin yaradılması və fəaliyyətə başlaması Ermənistanla Azərbaycan arasında münaqişəyə son qoyan 2020-ci il Dağlıq Qarabağ atəşkəs sazişinin nəticəsidir. Zəngəzur dəhlizinin əhəmiyyəti onun regional dinamikanı yenidən formalaşdırmaq potensialındadır. Azərbaycana öz eksklavına və Türkiyəyə birbaşa çıxış imkanı verir, regionda iqtisadi və siyasi əlaqələri gücləndirir. Ermənistan üçün bu, iqtisadi inkişaf və regional təşəbbüslərə inteqrasiya imkanı yaradır, potensial olaraq ənənəvi marşrutlardan asılılığını azaldır. Dəhliz həm də tarixən etnik və ərazi münaqişələri ilə yadda qalan regionda sülh və sabitliyin möhkəmləndirilməsi potensialına malikdir.
Zəngəzur dəhlizi Cənubi Qafqazı Avropa və Asiya ilə birləşdirən daha geniş regional nəqliyyat şəbəkələrinin bir hissəsi kimi görünür. Onun inkişafı cəlb olunan ölkələrin iqtisadi artımına və onların geosiyasi əhəmiyyətinin artmasına töhfə verə bilər. Dəhlizin uğurla həyata keçirilməsi siyasi iradə, təhlükəsizliklə bağlı narahatlıqlar və əsaslı infrastrukturun inkişafına ehtiyac da daxil olmaqla, çətinliklərlə üzləşir. Zəngəzur dəhlizinin gələcəyi regional geosiyasətdə və beynəlxalq münasibətlərdə böyük maraq və əhəmiyyət kəsb edən mövzu olaraq qalır. Zəngəzur dəhlizinin təkamülü Cənubi Qafqazda regional əməkdaşlığa və iqtisadi inkişafa transformativ təsir göstərməyə hazırdır. Regionda uzun müddətdir davam edən gərginliyi potensial olaraq yumşaldaraq yeni əlaqə və əməkdaşlıq dövrünü simvollaşdırır. Dəhlizin inkişafı təkcə Azərbaycan və Ermənistan üçün əhəmiyyətli deyil, həm də beynəlxalq ticarət və geosiyasi uyğunlaşmalar üçün daha geniş təsirlərə malikdir.
Açar sözlər: regional inteqrasiya, iqtisadi inkişaf, geosiyasi əhəmiyyəti, infrastruktur investisiyalari, sülh və sabitlik, mədəni mübadilə
Narmin Hasanova
Aghjabadi branch of Azerbaijan State Pedagogical University
nerminhesenova552@gmail.com
Zangazur corridor and its significance
Abstract
The Zangezur Corridor is an important geopolitical and economic passage connecting the Nakhchivan Autonomous Republic, an exclave of Azerbaijan, from the territory of Armenia to the main part of Azerbaijan. The corridor has historical, cultural and strategic importance and serves as an important link for transport, trade and regional connectivity in the South Caucasus region. The creation and start of operation of the Zangezur Corridor is a result of the 2020 Nagorno-Karabakh ceasefire agreement that ended the conflict between Armenia and Azerbaijan. The importance of the Zangezur corridor lies in its potential to reshape regional dynamics. It gives Azerbaijan direct access to its exclave and Turkey, strengthens economic and political relations in the region. For Armenia, this creates an opportunity for economic development and integration into regional initiatives, potentially reducing its dependence on traditional routes. The corridor also has the potential to strengthen peace and stability in a region historically marked by ethnic and territorial conflicts.
The Zangezur Corridor is seen as part of a wider regional transport network connecting the South Caucasus with Europe and Asia. Its development can contribute to the economic growth of the countries involved and increase their geopolitical importance. Successful implementation of the corridor faces challenges, including political will, security concerns and the need to develop substantial infrastructure. The future of the Zangezur Corridor remains a topic of great interest and importance in regional geopolitics and international relations. The evolution of the Zangezur Corridor is poised to have a transformative impact on regional cooperation and economic development in the South Caucasus. It symbolizes a new era of engagement and cooperation, potentially easing long-standing tensions in the region. The development of the corridor is not only important for Azerbaijan and Armenia, but also has wider implications for international trade and geopolitical alignments.
Keywords: regional integration, economic development, geopolitical importance, infrastructure investments, peace and stability, cultural exchange