1989 FERGANA MASSACRE IN TURKISH NEWSPAPERS

Meskhetian Turks were subjected to forced migration twice throughout their history and were never able to return to their homeland. Although there are different ideas about the roots of the Meskhetian Turks living in the Meskhetian region of the Caucasus, the majority believe that they are based on the Kipchak Turks and that they were under the influence of the Oghuz Turks in the 11th century. Meskhetian Turks, who are Sunni Muslims, lived under the rule of the Ottoman Empire for approximately 250 years. The Meskhetians, who later lived under Russian rule, were also exposed to Georgian chauvinism. Meskhetian Turks, who were subjected to forced exile in 1944 during the Soviet Union period, were exiled to the Fergana valley and started to live there. Their efforts to return to their homeland became impossible as Georgians settled in the places left behind by them, and they were forced to emigrate for the second time after the conflicts with the Uzbeks in 1989. They migrated to different regions of Russia, most of them to Azerbaijan. The events of 1989 were discussed from different perspectives in newspapers with different ideologies in the Turkish press. More importantly, it is understood from the newspaper articles that no one in Turkey has any information about who the Meskhetian Turks are. Meskhetian Turks began to be researched and known after 1989 in the Turkish media, which did not even have an idea of how they should be named.

Keywords: Meskhetian Turks, 1989 Fergana incident, Turkish newspapers, Uzbekistan, Uzbek-Meskhetian Turks

Fatma Betül Aydemir Baş

Bakı Dövlət Universiteti

doktorant

[email protected]

ORCID NO: 0000-0002-3445-8576

1989 Fərqanə hadisələri Türkiyə qəzetlərində

Xülasə

Ahıska (Mexseti) türkləri tarixləri boyu iki dəfə məcburi köçə məruz qalıblar və bir daha öz vətənlərinə qayıda bilməyiblər. Qafqazın Ahıska bölgəsində yaşayan Ahıska türklərinin kökləri ilə bağlı müxtəlif fikirlər olsa da, əksəriyyət onların əsasını Qıpçaq türkləri olduğunu və XI əsrdə Oğuz türklərinin təsiri altında olduqlarını düşünülür. Sünni müsəlman olan Ahıska türkləri təxminən 250 il Osmanlı İmperiyasının hakimiyyəti altında yaşamışlar. Sonralar Rusiya hakimiyyəti altında yaşayan Ahıskalılar da gürcü şovinizminə məruz qalmışdılar. 1944-cü ildə Sovet İttifaqı dövründə məcburi sürgünə məruz qalan Ahıska türkləri Fərqanə vadisinə sürgün edilərək orada yaşamağa başlayıblar. Gürcülərin özlərindən qoyub getdikləri yerlərdə məskunlaşdıqları üçün vətənə qayıtmaq cəhdləri qeyri-mümkün olub və 1989-cu ildə özbəklərlə münaqişələrdən sonra ikinci dəfə mühacirət etməyə məcbur olublar. Onlar Rusiyanın müxtəlif bölgələrinə, əksəriyyəti isə Azərbaycana köçüblər. 1989-cu il hadisələri Türkiyə mətbuatında fərqli ideologiyaya malik qəzetlərdə müxtəlif aspektlərdən müzakirə olunub. Daha da önəmlisi, qəzet yazılarından belə anlaşılır ki, Türkiyədə Ahıska türklərinin kim olduğu haqda heç kimin məlumatı yoxdur. Məqalədə 1989-cu ildən sonra Ahıska türklərinin necə adlandırılacağına dair bir fikri belə olmayan türk mediasında araşdırılmağa və tanınmağa başladı.

Açar sözlər: Ahıska türkləri, 1989 Fərqanə hadisəsi, Türk qəzetləri, Özbəkistan, Özbək-Ahıska türkləri

MƏQALƏNİ YÜKLƏ [640,8 Kb] (yüklənib: 2)

Onlayn bax

Baxış: 30