DOI: https://doi.org/10.36719/2706-6185/12/6-10
Gulana Ilgar Aliyeva
Azerbaijan National Academy of Sciences
Institute of Archaeology, Ethnography and Anthropology
candidate of historical sciences
ANCIENT DECORATIVE CERAMICS OF KARABAKH
Abstract
As a result of large-scale archaeological excavations of ancient settlements and burial grounds, carried out over the past 25 years in the zone of the lowland part of Karabakh, the number of ceramic finds has increased several times. A significant place in the composition of ceramic products belongs to artistic ceramics: zoomorphic and anthropomorphic vessels, terracotta figurines of people, animals and birds. In the studied period, painted jugs occupy a significant place in pitcher burials. The discovered archaeological materials indicate that painting was used less in the Northern territory of Kura than in the South. For the Northern part of Caucasian Albania, it was common to completely color the ceramic products. The Hellenistic period of Caucasian Albania is characterized by monochrome painting of ceramic products. The ceramic items made from light red, dark yellow, light brown and orange clay were ornamented with brown and dark red paint. The painting was applied both directly on the ceramics and on the engobe coating. The classification and analysis of ceramics show that throughout the history of Albania and in all its territory there was no stability in the typology and production of pottery.
Keywords: Azerbaijan, Karabakh, archaeology, pottery, decorations
Gülanə İlqar qızı Əliyeva
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası
Arxeologiya, Etnoqrafiya və Antropologiya İnstitutu
tarix elmləri namizədi
Qarabağın antik dövr bədii keramikası
Xülasə
Son 25 ildə Qarabağın aran zonasında aparılan genişmiqyaslı arxeoloji qazıntılar nəticəsində qədim yaşayış məskənləri və məzarlıqlardan keramik tapıntıların sayı dəfələrlə artıb. Keramika məmulatlarının tərkibində bədii keramika mühüm yer tutur: zoomorf və antropomorf qablar, insan, heyvan və quşların terakota heykəlcikləri. Tədqiq olunan dövrdə küp qəbirlərdə boyalı saxsı qablar mühüm yer tutur. Aşkar edilmiş arxeoloji materiallar göstərir ki, Kürün şimal ərazisində rəssamlıqdan cənuba nisbətən daha az istifadə olunub. Qafqaz Albaniyasının şimal hissəsi üçün keramika məmulatlarının tamamilə rənglənməsi adi hal idi. Qafqaz Albaniyasının ellinistik dövrü keramika məmulatlarının monoxrom rənglənməsi ilə xarakterizə olunur. Açıq qırmızı, tünd sarı, açıq qəhvəyi və narıncı gildən hazırlanmış keramika məmulatları qəhvəyi və tünd qırmızı boya ilə bəzədilib. Rəsm həm keramika üzərində, həm də anqob örtüyünün üzərinə çəkilmişdir. Keramika məmulatlarının təsnifatı və təhlili göstərir ki, Albaniyanın bütün tarixi boyu və onun bütün ərazisində dulusçuluğun tipologiyasında və istehsalında sabitlik olmamışdır.
Açar sözlər: Azərbaycan, Qarabağ, arxeologiya, keramika, bədii tərtibat