INFLUENCE OF "SHARG GADINI" MAGAZINE ON REGIONAL CULTURAL EVENTS

At the beginning of the 20th century, a women's magazine called “Sharg gadini” began to be published in Azerbaijan in order to involve women in social and political activities. This article examines the reasons for creating a magazine. During the research, the influence of the magazines printed in the region at that time on the creation of the magazine “Sharg gadini” was also investigated.

The reasons that necessitated the creation of the magazine “Sharg gadini” (trans. “Eastern Woman”) published in 1923 were investigated. It has been shown that the creation of the magazine was influenced by popular magazines published in Russia from the middle of the 19th century to the 20th year of the 20th century. At the same time, there was the influence of the Ottoman state, which was considered one of the sources of power in the Muslim world of that period. Thus, the approaches of women's magazines published in the same period as "Sharg gadini" were similar in terms of the problems faced by Ottoman Turks and Azerbaijani Turks, and the same difficulties in the process of upbringing and education. Also, shortly after the publication of the "Sharg gadini" magazine, its influence spread to Turkestan and Tatarstan. The First Turkological Congress held in Baku had an exceptional impact on this process. The "Sharg gadini" magazine had a great influence on the publication of magazines such as "Maarif va oktuchi" and "Saodat" women's magazine published in Uzbekistan after 1925 and "shining in the artistic and literary environment to eliminate illiteracy and cause the light of enlightenment to burn brightly."

Keywords: "Sharg gadini", journal, publication, education, mother, child, morality, article, author, information

Pərvanə Rzayeva

Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti

ORCID: 0000-0003-4080-9480

rzayeva_1984@bk.ru

“Şərq qadını” jurnalının regional mədəni hadisələrə təsiri

Xülasə

XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda qadınların ictimai-siyasi fəaliyyətə cəlb olunması məqsədilə “Şərq qadını” adlı qadın jurnalı çapa başlamışdır. Bu məqalədə jurnalın yaradılmasını zəruri edən səbəblər araşdırılıb. Tədqiqat zamanı “Şərq qadını” jurnalının yaranmasına o dövrdə regionda çap olunan jurnalların təsiri də araşdırılmışdır. Jurnalın yaranmasına 19-cu əsrin ortalarından 20-ci əsrin 20-ci ilinə qədər Rusiyada nəşr olunan məşhur jurnalların təsir göstərdiyi aşkar olunmuşdur.

Eyni zamanda, o dövrün müsəlman dünyasında güc mənbələrindən biri sayılan Osmanlı dövlətinin də təsiri var idi. Belə ki, “Şərq qadını” ilə eyni dövrdə çıxan qadın dərgilərinin yanaşmaları Osmanlı türkləri ilə Azərbaycan türklərinin üzləşdiyi problemlər, tərbiyə və təhsil prosesində eyni çətinliklər baxımından oxşar idi. Həmçinin “Şərq qadını” jurnalının nəşrindən az sonra onun təsiri Türküstan və Tatarıstana yayıldı. Bu prosesə Bakıda keçirilən I Türkoloji Qurultay müstəsna təsir göstərmişdir. 1925-ci ildən sonra Özbəkistanda nəşr olunan “Maarif və oktuçi” və “Saodat” qadınlar jurnalı kimi jurnalların da nəşr olunmasında “Şərq qadını” jurnalının böyük təsiri olmuşdur.

Açar sözlər: “Şərq qadını”, jurnal, nəşr, təhsil, ana, övlad, əxlaq, məqalə, müəllif, məlumat

MƏQALƏNİ YÜKLƏ

Onlayn bax

Baxış: 242