MUZEYLƏRDƏ ARXEOLOJİ MATERİALLARIN ÖYRƏNİLMƏSİ

Arxeoloq Mari Köniqin fikrincə, arxeoloji materiallar insan varlığı boyu baş verən dəyişən şərtlərin və təsirlərin əsas sübutudur. Köniq iddia edir ki, mövcudluğumuzun ilkin mərhələlərində, sənaye dövründən əvvəl, arxeoloji materialların əksəriyyəti cənub və şimal siyasi mərkəzlərdəki kiçik və orta ölçülü yaşayış məntəqələrdən əldə edilmişdi və bu, tez-tez münaqişələr, köçlər və ya formalaşma zamanı sənədləşdirilmişdir və 10-cu əsrə qədər dövlətlərin dağılması. Bu materiallar forma, rəng, maddi kompozisiya və ya mədəni kontekst kimi hər birinin özünəməxsus xüsusiyyətlərinə malik alətlər, artefaktlar, dulusçuluq və üzvi qalıqlar da daxil olmaqla geniş formaları əhatə edir. Arxeoloqlar qazıntılar və diqqətlə təhlillər nəticəsində bu materialların əhəmiyyətini və hekayələrini deşifrə edə biliblər. Qədim materialların kəşfi insan həyatının müxtəlif sahələrinin, o cümlədən qida istehsalı, kənd təsərrüfatı, ticarət, texnologiya, incəsənət və ictimai təşkilatın inkişafını izləməyə imkan verdi. Məsələn, yerlərin qazılması və dulusçuluq fraqmentlərinin tədqiqi nəticəsində tədqiqatçılar qədim sivilizasiyaların qidalanma vərdişlərini və kulinariya təcrübələrini başa düşə bildilər. Arxeoloji materiallarda keçmiş cəmiyyətlərin tikintisi və memarlığı haqqında dəyərli fikirlər verir. Tədqiqatçılar binaların, məbədlərin və abidələrin qalıqlarını tədqiq etməklə qədim sivilizasiyaların fiziki mənzərələrini və mədəni nailiyyətlərini yenidən qura bilərlər. Arxeoloji materiallar elmi və tarixi dəyəri ilə yanaşı, həm də estetik və bədii gözəlliyə malikdir.

Açar sözlər: muzey, arxeologiya, araşdırma, mədəni irs, tarixi metodlar

Mammad Aliyev

Nakhchivan State University

PhD in history

Narmin Novruzova

Nakhchivan State University

Nerminorucova34@gmail.com

Studying archaeological materials in museums

Abstract

According to archaeologist Marie Koenig, archaeological materials are the primary evidence of changing conditions and influences throughout human existence. Koenig argues that in the early stages of our existence, before the industrial age, most archaeological material came from small to medium-sized settlements in southern and northern political centers, often documented during conflicts, migrations or formations, and states by the 10th century dissolution. These materials cover a wide range of forms, including tools, artefacts, pottery and organic remains, each with unique characteristics such as shape, colour, material composition or cultural context. Through excavation and careful analysis, archaeologists have been able to decipher the significance and stories of these materials. The discovery of ancient materials has made it possible to trace the development of various areas of human life, including food production, agriculture, trade, technology, art, and social organization. For example, by excavating sites and studying pottery fragments, researchers have been able to understand the dietary habits and culinary practices of ancient civilizations. Archaeological materials also provide valuable insights into the construction and architecture of past societies. By examining the remains of buildings, temples, and monuments, researchers can reconstruct the physical landscapes and cultural achievements of ancient civilizations. In addition to scientific and historical value, archaeological materials also have aesthetic and artistic beauty.

Keywords: museum, archaeology, research, cultural heritage, historical methods

MƏQALƏNİ YÜKLƏ

Onlayn bax

Baxış: 267