DOI: https://doi.org/10.36719/2706-6185/33/112-116
Movlud Aydamir
Azerbaijan Diplomatic Academy
master student
CHECKS AND BALANCES SYSTEM AND THEIR LARGER POLITICAL
EFFECTS IN THE USA, THE UK AND FRANCE
Abstract
The article explores the political systems of the USA, UK, and France, focusing on their institutional structures and balance of power among branches. In the USA, power is divided among Congress, the President, and the Supreme Court, with clear delineations of authority outlined in the Constitution. Congress holds significant legislative power, while the President's authority is more limited and subject to congressional oversight. The judiciary interprets laws and the Constitution, ensuring adherence.
In contrast, the UK operates under an unwritten constitution, with Parliament, the Prime Minister, and the Supreme Court as key institutions. Parliament, consisting of the House of Lords and the House of Commons, holds legislative power, while the Prime Minister wields considerable influence, responsible for executing party plans. The judiciary's role is constrained compared to the US, as laws passed by Parliament supersede judicial precedent.
France has a written constitution and a unique political system, with power vested in the National Assembly, the President, and the Constitutional Council. The executive branch, led by the President, holds significant influence, with the Prime Minister acting as a proxy. The legislative branch, while bicameral, tends to be dependent on the executive, potentially compromising checks and balances.
Overall, the institutionalist approach considers how political systems are shaped by various groups and influences. The USA's system limits group influence through horizontal separation of powers, while France's system is vulnerable to majority authority due to direct elections of the executive branch. In the UK, power is indirectly concentrated in the Prime Minister's hands, with occasional criticisms of majority authority. Each country's political system reflects its historical and cultural context, with varying degrees of checks and balances.
Keywords: political system, balance of power, Westminister system, majority authority, branch of government, direct elections
Mövlud Aydəmir
Azərbaycan Diplomatik Akademiyası
magistrant
Yoxlama və balans sistemi və onların
ABŞ, Böyük Britaniya və Fransada geniş siyasi təsirləri
Xülasə
Bu məqalədə ABŞ, Böyük Britaniya və Fransanın siyasi sistemləri onların institusional strukturları və hakimiyyətlər bölgüsü nəzərə alınmaq araşdırılır. ABŞ-da Konstutsiyada təspit olunmuş səlahiyyətlər üzrə hakimiyyət Konqres, Prezident və Ali Məhkəmə arasında bölüşdürülür. Konqres əhəmiyyətli qanunvericilik səlahiyyətinə malikdir, prezidentin səlahiyyətləri isə daha məhduddur və Konqresin nəzarəti altındadır. Məhkəmə hakimiyyəti isə qanunları və Konstitusiyanı şərh edir bütövlüyün təmin olunmasına nəzarət edir.
Böyük Britaniya yazılı olmayan konstitusiya tətbiq olunmaqdadır və əsas qurumlar Parlament, Baş Nazir və Ali Məhkəmədir. Lordlar Palatasından və İcmalar Palatasından ibarət parlament qanunvericilik səlahiyyətinə malikdir, Baş nazir isə partiya planlarının icrasına cavabdeh olan əhəmiyyətli təsirə malik şəxsdir. Parlamentin qəbul etdiyi qanunlar məhkəmə presedentini əvəz etdiyi üçün məhkəmə sisteminin rolu ABŞ ilə müqayisədə məhduddur.
Fransada hakimiyyətlər bölgüsü Milli Assambleyaya, Prezidentə və Konstitusiya Şurası arasında aparılmışdır və bu konstitutsiyada öz əksini tapmışdır. Prezidentin rəhbərlik etdiyi icra hakimiyyəti əhəmiyyətli təsirə malikdir, Baş Nazir isə etibarlı tərəfdaş rolunu oynamaqdadır. Qanunvericilik qolu ikipalatalı olsa da, icra hakimiyyətindən asılı olmağa meyllidir.
Ümumilikdə, institusionalist yanaşma bizə siyasi sistemlərin müxtəlif qruplar və təsirlər tərəfindən necə formalaşdığını öyrənmək imkanı verir. ABŞ siyasi sistemi hakimiyyətlərin üfüqi bölünməsi yolu ilə qrupların təsirini məhdudlaşdırır, Fransa siyasi sistemi isə icra hakimiyyətinin birbaşa seçilməsi səbəbindən çoxluq hakimiyyətinə qarşı həssasdır. Böyük Britaniyada hakimiyyət dolayısı ilə baş nazirin əlində cəmləşib və ara-sıra əksəriyyət hakimiyyəti tənqid olunur. Hər bir ölkənin siyasi sistemi onun tarixi və mədəni kontekstini hakimiyyətlər bölgüsü üzərində müxtəlif dərəcədə əks etdirir.
Açar sözlər: siyasi sistemlər, vestminister sistemi, çoxluğun hakimiyyəti, hakimiyyətlər bölgüsü, birbaşa seçkilər