https://doi.org/10.36719/2789-6919/37/35-39
Sevinj Alakbarova
Azerbaijan State Pedagogical University
PhD in Biology
shahla-nasimi@mail.ru
Heritability and Variability of Productivity Traits in Spring Soft Wheat Hybrids
of the First to Fourth Generations
Abstract
A higher varietal specificity in the manifestation of traits in parental varieties was noted compared to hybrids. Two component traits of ear productivity in a series of generations were analyzed against the background of various factors, shifts in their average values and their impact on yield were predicted and determined. The phenotypic dominance index (hp) in the first generation was determined by the number of grains per ear and the weight of 1000 grains, combinations with a high level of heterosis were identified. Under the conditions of the Apsheron region, the effects of interaction between genotype and environment were determined in nine varieties of spring soft wheat and seven hybrid populations F1…F4 formed with their participation. A reliable effect of environmental conditions on all the studied traits was established. The contribution of the “year” factor to the number of grains per ear in varieties and hybrids was 10.9 and 13.9%, respectively; to the weight of 1000 grains – 5.8 and 19.5%; to the yield – 47.3 and 41.1%. The genetic component made a significant contribution to the weight of 1000 grains in varieties and hybrids (81.5 and 58.8%), as well as to the number of grains in varieties (38.4%).
Keywords: Triticum aestivum L., variety, hybrid population, heterosis, inheritance, number of grains in an ear, weight of 1000 grains, yield
Sevinc Ələkbərova
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti
biologiya üzrə fəlsəfə doktoru
shahla-nasimi@mail.ru
Birinci-dördüncü nəsil yazlıq yumşaq buğda hibridlərində məhsuldarlıq əlamətlərinin irsiyyəti və dəyişkənliyi
Xülasə
Hibridlərlə müqayisədə valideyn sortlarında əlamətlərin təzahüründə daha yüksək çeşid spesifikliyi qeyd edilmişdir. Qulaq məhsuldarlığının bir sıra nəsillərdə iki komponent əlaməti müxtəlif amillər fonunda təhlil edilmiş, onların orta qiymətlərinin dəyişməsi və məhsuldarlığa təsiri proqnozlaşdırılmış və müəyyən edilmişdir. Birinci nəsildə fenotipik dominantlıq indeksi (hp) sünbül başına taxılların sayı və 1000 dənənin çəkisi ilə müəyyən edilmiş, yüksək heterozlu birləşmələr müəyyən edilmişdir. Aparılan tədqiqat işində Abşeron rayonu şəraitində yazlıq yumşaq buğdanın doqquz sortunda və onların iştirakı ilə formalaşmış yeddi hibrid F1...F4 populyasiyasında genotiplə ətraf mühitin qarşılıqlı təsiri müəyyən edilmişdir. Ətraf mühit şəraitinin bütün tədqiq olunan əlamətlərə etibarlı təsiri müəyyən edilmişdir. Sort və hibridlərdə sünbül başına düşən taxıl sayına “il” əmsalının töhfəsi müvafiq olaraq 10,9 və 13,9% olmuşdur; 1000 dənin çəkisinə - 5,8 və 19,5%; gəlirliyə – 47,3 və 41,1%. Genetik komponent sort və hibridlərdə 1000 dənin çəkisinə (81,5 və 58,8%), həmçinin sortlarda taxılların sayına (38,4%) mühüm töhfə verib.
Açar sözlər: Triticum aestivum L., sort, hibrid populyasiyası, heterozis, irsiyyət, sünbül başına taxıl sayı, 1000 dənin çəkisi, məhsuldarlıq