DOI: https://doi.org/10.36719/2663-4619/103/120-125
İbadulla Ağayev
Azərbaycan Tibb Universiteti
tibb elmləri doktoru
Xatirə Xələfli
Azərbaycan Tibb Universiteti
tibb üzrə fəlsəfə doktoru
Məhərrəm Niftullayev
Azərbaycan Tibb Universiteti
tibb elmləri doktoru
mniftullayev@gmail.com
Cavanşir Rəhimov
Azərbaycan Tibb Universiteti
tibb üzrə fəlsəfə doktoru
javanshir.rahimov@mail.ru
Dəstə Qasımova
Azərbaycan Tibb Universiteti
qasimovadasta@gmail.com
EPİDEMİOLOGİYANIN TİBB ELMİ VƏ SƏHİYYƏ ÜÇÜN ƏHƏMİYYƏTİ
Xülasə
Məqalədə epidemiologiyanın təbabət elmində, xüsusilə yoluxucu xəstəliklər və peşə xəstəlikləri sahəsində əhəmiyyətinə dair qısa məlumatlar verilmiş və son illər bu xəstəliklərin öyrənilməsi üzrə əldə edilən uğurlar və təcrübə paylaşılmışdır. Epidemiologiya sahəsində elmi yeniliklər təbabət elmini xeyli zənginləşdirmiş, təcrübi səhiyyədə yoluxucu xəstəliklərə qarşı mühüm tədbirlərin təklif edilməsi isə bu xəstəliklərin qarşısının alınması sayəsində minlərlə insan həyatının qorunması ilə nəticələnmişdir. Epidemiologiyanın qarşısında duran vəzifələr daima genişlənir, onlar insan cəmiyyətinin sosial-iqtisadi şərtlərinin təsiri altında, həmçinin yoluxucu patologiyaların artması sayəsində dəyişir. Epidemiologiya ümumi tibb elmi kimi əhalinin xəstələnməsinin aydınlaşdırılmasının səbəblərini, şərtlərini və mexanizmini, onun ərazi üzrə, müxtəlif əhali qrupları arasında və məkan daxilində yayılmasını öyrənir.
Açar sözlər: epidemiologiya, profilaktika, qeyri-infeksion xəstəliklər, diaqnostika, yoluxucu xəstəliklər, epidemioloji aspektlər, epidemioloji nəzarət
Ibadulla Aghayev
Azerbaijan Medical University
Doctor of Medical Sciences
amuepid@mail.ru
Khatira Khalafli
Azerbaijan Medical University
Doctor of Philosophy in Medicine
Maharram Niftullayev
Azerbaijan Medical University
Doctor of Medical Sciences
Javanshir Rahimov
Azerbaijan Medical University
Doctor of Philosophy in Medicine
javanshir.rahimov@mail.ru
Dasta Gasimova
Azerbaijan Medical University
qasimovadasta@gmail.com
Importance of epidemiology for medical science and health
Abstract
In the article, brief information on the importance of epidemiology in medical science, especially in the field of infectious diseases and occupational diseases was given, and the successes and experience gained in the study of these diseases in recent years were shared. Scientific innovations in the field of epidemiology have greatly enriched the medical science, and the proposal of important measures against infectious diseases in experimental health care has resulted in the protection of thousands of human lives due to the prevention of these diseases. The tasks facing epidemiology are constantly expanding, they change under the influence of the socio-economic conditions of human society, as well as due to the increase of infectious pathologies. Epidemiology, as a general medical science, studies the causes, conditions, and mechanisms of public illness, its distribution across the territory, among different population groups, and within space.
Keywords: epidemiology, prevention, non-infectious diseases, diagnostics, infectious diseases, epidemiological aspects, epidemiological control