DOI: https://doi.org/10.36719/2789-6919/46/103-108
Zəkiyyə Hüseynova
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında
Dövlət İdarəçilik Akademiyası
magistrant
https://orcid.org/0009-0002-1928-0869
zakiyyahuseynova551@gmail.com
Azadlıq hüququ: konstitusiya və hüquqi aspektlər
Xülasə
Məqalədə demokratik dövlət institutunun əsaslarından biri olan azadlıq hüququnun hüquqi təbiəti və onun həyata keçirilməsi çərçivələri araşdırılır. Tədqiqatın məqsədi bu hüququn fəlsəfi əsasları, beynəlxalq hüquq normaları, konstitusiya təminatları və onun məhdudlaşdırılmasının hüquqi şərtlərini təhlil etməkdir. Elmi yenilik ondan ibarətdir ki, azadlıq hüququ ilk dəfə olaraq dinamik kateqoriya kimi – həm neqativ, həm də pozitiv aspektləri ilə birlikdə – kompleks şəkildə öyrənilir. Xüsusi diqqət ifadə azadlığı, hərəkət azadlığı, vicdan və toplaşma azadlığına, habelə azadlığın ictimai təhlükəsizliklə uzlaşdırılması və ondan könüllü imtinanın mümkünlüyünə yönəldilmişdir. Elmi nəticə: müasir hüquq sistemlərində azadlıq hüququ mütləq kimi deyil, fərdi muxtariyyətlə ictimai maraqlar arasında balans formasında həyata keçirilən dəyər kimi dərk olunur. Hüququn məhdudlaşdırılması üçün üç əsas meyar müəyyən edilmişdir: qanunauyğunluq, zərurət və proporsionallıq. Tətbiqi əhəmiyyət: məqalənin nəticələri qanunvericiliyin hazırlanmasında, məhkəmə təcrübəsində, insan hüquqları üzrə mexanizmlərin təhlilində və konstitusiya və beynəlxalq hüquq fənlərinin tədrisində tətbiq oluna bilər.
Açar sözlər: hüquq, konstitusiya, şəxsiyyət, azadlıq, beynəlxalq hüquq