DOI: https://doi.org/10.36719/2706-6185/52/7-11
Tinatin Mşvidobadze
Qori Dövlət Universiteti
texnika üzrə elmlər doktoru
https://orcid.org/0000-0003-3721-9252
tinikomshvidobadze@gmail.com
Elmdə qadınlar: problemlər və imkanlar
Xülasə
Son 10–15 il ərzində elm, texnologiya, mühəndislik və riyaziyyat (STEM) sahələrində qadınların əhəmiyyəti ilə bağlı müzakirələr böyük maraq qazanmışdır. Bu məqalə texnologiya və kompüter elmləri sahələrinə əhəmiyyətli töhfələr vermiş bir neçə görkəmli qadının hekayələrini vurğulayır. O, qadınların texnologiya dünyasını necə formalaşdırdığını araşdırır və davam edən bərabərsizliklərə işıq salmaq məqsədi ilə texnoloji sahədə qadınlarla bağlı cari statistikanı təqdim edir. Bundan əlavə, məqalədə tədqiqatçı Francesca Ferrando tərəfindən cinsiyyət və süni intellekt (AI) arasındakı əlaqəni araşdıran tədqiqat təhlil edilir. Tədqiqat həmçinin robotların və süni intellekt sistemlərinin inkişafının gözlənilməz və unikal yollarını vurğulayır. Bu baxış texnoloji sahəni məlumatlandırmaq və insandan sonrakı epistemologiyanı inkişaf etdirmək üçün feminist qnoseologiya, tənqidi irq nəzəriyyəsi və postkolonial tədqiqatlar kimi kritik çərçivələrin daxil edilməsinin vacibliyini önə çəkir. İrəliyə nəzər salsaq, insandan sonrakı inteqral qnoseoloji yanaşma insanlara və robotlara bir-biri ilə əlaqəli potensiallarını həyata keçirməyə imkan verə bilər. Bu əməkdaşlıq bəşəriyyətin daha geniş ekzistensial axtarışına töhfə verə bilər və hər iki növün ümumi tərəqqi axtarışında rolunu yenidən müəyyən edə bilər.
Açar sözlər: qadınların həyatı, AI sistemləri, feminist epistemologiya, texnologiya sənayesi