DOI: https://www.doi.org/10.36719/2663-4619/72/38-42

ADPU Şəki filialı

baş müəllim

aygun.musayeva-88@mail.ru

Müasir şəraitdə sosiallaşma prosesi insanların mənəvi görünüşünə, inanclarına və hərəkətlərinə yeni tələblər qoyur. Bu, ilk növbədə onunla bağlıdır ki, sosial-iqtisadi, siyasi və mənəvi dəyişikliklərin həyata keçirilməsi yüksək təhsilli, yüksək ixtisaslı və onların həyata keçirilməsində şüurlu şəkildə iştirak edən insanlar üçün mümkün ola bilər. Yalnız planlaşdırılan transformasiyaların zəruriliyinə dərindən əmin olan şəxs tarixi prosesdə fəal, təsirli qüvvə ola bilər. İlk növbədə qeyd etmək lazımdır ki, müəyyən mədəni təcrübə bütün bəşəriyyət üçün ümumidir və konkret cəmiyyətin inkişaf mərhələsindən asılı deyildir. Beləliklə, hər bir uşaq böyüklərdən kömək alır, dil vasitəsilə ünsiyyət qurmağı öyrənir, cəza və mükafatdan istifadə təcrübəsi qazanır, həmçinin digər ən ümumi mədəni nümunələri öyrənir. Eyni zamanda, hər bir cəmiyyət, demək olar ki, bütün üzvlərinə başqa cəmiyyətlərin təklif edə bilmədiyi xüsusi təcrübə, xüsusi mədəni nümunələr verir. Müəyyən bir cəmiyyətin bütün üzvləri üçün ümumi olan sosial təcrübədən müəyyən bir cəmiyyətin bir çox üzvləri üçün xarakterik olan xarakterik bir şəxsiyyət konfiqurasiyası yaranır. Məsələn, müsəlman mədəniyyəti şəraitində formalaşan insan, xristian ölkəsində tərbiyə olunan insandan fərqli xüsusiyyətlərə malik olacaq.