DOI: https://doi.org/10.36719/2663-4619/96/144-149
Xatirə Xələfli
Azərbaycan Tibb Universiteti
tibb üzrə fəlsəfə doktoru
Dəstə Qasımova
Azərbaycan Tibb Universiteti
qasimovadasta@gmail.com
Bayram Əsədov
Azərbaycan Tibb Universiteti
tibb üzrə fəlsəfə doktoru
bayramniyazalioglu@mail.ru
Şəlalə Əliyeva
Azərbaycan Tibb Universiteti
Dünya Niftəliyeva
Azərbaycan Tibb Universiteti
nifteliyevadunya@gmail.com
QEYRİ-İNFEKSİON XƏSTƏLİKLƏRİN ÖYRƏNİLMƏSİNDƏ EPİDEMİOLOJİ DİAQNOSTİKANIN TƏTBİQİ
Xülasə
Məqalədə qeyri-infeksion xəstəliklərin epidemiologiyasına dair qısa məlumatlar verilmiş, son illər bu xəstəliklərin öyrənilməsi üzrə əldə edilən uğurlar və təcrübədə epidemioloji diaqnostikanın tətbiqi paylaşılmışdır. Epidemioloji diaqnostika deyəndə konkret ərazidə müəyyən əhali qrupu arasında öyrənilən vaxt müddətində epidemioloji situasiyanı və onun inkişaf şərtlərinin dəyərləndirilməsini nəzərdə tuturlar. Epidemioloji diaqnostika – epidemioloji metodun təcrübədə istifadə edilməsidir. O, planlaşdırılmanın səmərələşdirilməsi, profilaktik və əksepidemik tədbirlərin həyata keçirilməsi və epidemioloji proqnozun işlənilməsi məqsədi ilə aparılır. Kütləvi xarakterə malik olan bir sıra qeyri-infeksion xəstəliklər zamanı onların yayılma zəruriyyətinin, profilaktik və mübarizə metodlarının öyrənilməsi məqsədi ilə epidemioloji yanaşma tamamilə özünü doğrultmuşdur. Hipotezlərin sübut edilmə mərhələsində eksperimental metodik üsullardan istifadə edirlər. Epidemioloji diaqnostikanın mərhələsində deskriptiv metod üsulları istifadə olunur.
Açar sözlər: epidemiologiya, profilaktika, qeyri-yoluxucu xəstəliklər, diaqnostika, epidemioloji aspektlər, epidemioloji nəzarət
Khatira Khalafli
Azerbaijan Medical University
doctor of philosophy in medicine
khalafli@mail.ru
Dasta Gasimova
Azerbaijan Medical University
qasimovadasta@gmail.com
Bayram Asadov
Azerbaijan Medical University
doctor of philosophy in medicine
bayramniyazalioglu@mail.ru
Shalala Aliyeva
Azerbaijan Medical University
Dunya Niftaliyeva
Azerbaijan Medical University
nifteliyevadunya@gmail.com
Application of epidemiological diagnostics in the study of non-communicable diseases
Abstract
The article provides brief information on the epidemiology of non-infectious diseases was given in the article, the successes achieved in the study of these diseases in recent years and the application of epidemiological diagnostics in practice were shared. Epidemiological diagnosis refers to the assessment of the epidemiological situation and the conditions of its development during the period of time studied among a certain population group in a specific area. Epidemiological diagnosis is the use of the epidemiological method in practice. It is carried out with the aim of streamlining planning, implementation of preventive and anti-epidemic measures and development of epidemiological forecast. In the case of a number of non-infectious diseases of a mass nature, the epidemiological approach has fully justified itself with the aim of studying the necessity of their spread, preventive and combating methods. At the stage of proving hypotheses, they use experimental methodical methods. Descriptive method methods are used at the stage of epidemiological diagnosis.
Keywords: epidemiology, prophylaxis, non-infectious diseases, diagnostics, epidemiological aspects, epidemiological control