DOI: https://doi.org/10.36719/2663-4619/104/36-43
Nasrin Hajiyeva
Azerbaijan Technical University
nasrin.hajiyeva@aztu.edu.az
EXISTENTIALISM AND ITS IMPLICATION IN EDUCATION
Abstract
Existentialism is a philosophical movement that explores themes of human freedom, individual responsibility, and the search for meaning in a seemingly indifferent or meaningless universe. In existentialist literature, characters often grapple with existential angst, questioning the meaning of life and confronting the absurdity of existence. Jean-Paul Sartre's “Nausea” and Albert Camus's “The Stranger” are seminal works of existentialist literature, depicting characters who struggle with inner turmoil and the need for authenticity. Fyodor Dostoevsky's “Crime and Punishment” and Franz Kafka's “The Metamorphosis” are precursors to existentialist themes, focusing on alienation, guilt, and the search for redemption. Existentialist thought also influences education, where it emphasizes individuality, personal growth, and the importance of self-discovery in learning. In existentialist education, teachers play a guiding role, encouraging critical thinking and allowing students to shape their own educational journey based on personal interests and experiences. Society, leading them to question conventional beliefs and societal norms. Samuel Beckett's play “Waiting for Godot” highlights the absurdity of human endeavours, portraying existentialist themes of uncertainty and futility as the characters wait for someone who never arrives. Existentialist education helps students develop unique qualities, make better choices, develop values and lead authentic lives. Existentialism continues to inspire thinkers, writers, and educators by exploring the human condition, challenging traditional narratives, and encouraging a deeper understanding of individual freedom and responsibility.
Keywords: existentialism, philosophy, absurdist literature, postmodernism, freedom ındividuality, meaning of existence
Nəsrin Hacıyeva
Azərbaycan Texniki Universiteti
nasrin.hajiyeva@aztu.edu.az
Ekzistensializm və onun təhsildə təsiri
Xülasə
Ekzistensializm insan azadlığı, fərdi məsuliyyət və zahirən laqeyd və ya mənasız bir kainatda məna axtarışı mövzularını araşdıran fəlsəfi hərəkatdır. Ekzistensialist ədəbiyyatda personajlar tez-tez ekzistensial narahatlıqla boğuşur, həyatın mənasını şübhə altına alır və varlığın absurdluğu ilə üzləşirlər. Jan-Pol Sartrın “Ürəkbulanma” və Alber Kamyunun “Qərib” əsərləri ekzistensialist ədəbiyyatın əsas əsərləridir, daxili qarışıqlıq və həqiqilik ehtiyacı ilə mübarizə aparan personajları təsvir edir. Fyodor Dostoyevskinin “Cinayət və cəza” və Frans Kafkanın “Metamorfoz” əsərləri özgəninkiləşdirmə, təqsir və xilas axtarışına yönəlmiş ekzistensializm mövzularının sələfidir. Ekzistensialist düşüncə təhsilə də təsir edir, burada fərdiliyi, şəxsi inkişafı və öyrənmədə özünü kəşf etməyin vacibliyini vurğulayır. Ekzistensialist təhsildə müəllimlər istiqamətləndirici rol oynayır, tənqidi düşüncəni təşviq edir və tələbələrə şəxsi maraq və təcrübələrə əsaslanaraq öz təhsil səyahətlərini formalaşdırmağa imkan verir. Cəmiyyət onların ənənəvi inancları və ictimai normalarını şübhə altına alır. Samuel Bekketin “Qodonu gözləyirik” pyesi insan səylərinin absurdluğunu vurğulayaraq, personajların heç vaxt gəlməyən birini gözlədiyi qeyri-müəyyənlik və faydasızlığın ekzistensialist mövzularını təsvir edir. Ekzistensialist təhsil şagirdlərdə unikal keyfiyyətləri inkişaf etdirməyə, onlara daha yaxşı seçimlər etməyə, dəyərləri inkişaf etdirməyə və orijinal həyat sürməyə kömək edir. Ekzistensializm mütəfəkkirləri, yazıçıları və pedaqoqları insan vəziyyətini tədqiq etməklə, ənənəvi povestlərə meydan oxumaqla, fərdi azadlıq və məsuliyyəti daha dərindən dərk etməyə təşviq etməklə ruhlandırmaqda davam edir.
Açar sözlər: ekzistensializm, fəlsəfə, absurd ədəbiyyatı, postmodernizm, azadlıq, fərdilik, varlıq