DOI: https://doi.org/10.36719/2706-6185/48/48-55
Səadət Cahangirova
Bakı Slavyan Universiteti
https://orcid.org/0009-0004-9875-3146
cahangirova58@bk.ru
İnklüziv təhsildə müasir modellər
Хülasə
Ulu Öndər Heydər Əliyev demişdir: ”Təhsil millətin gələcəyidir”.
Ulu Öndər Heydər Əliyev artıq zərb-məsələ çevrilmiş bu kəlmələri deyərkən həm də inklüziv təhsili nəzərdə tuturdu və zaman gostərdi ki, Ulu Öndərin uğurlu təhsil siyasəti hazırda inklüziv təhsilin inkişafı üçün baza rolunu oynamışdır. Dünyada əlilliyi olan uşaqların təhsildən kənarda qaldıgı dövrdən “inklüzivlik” dövrünədək əlilliyi olan şəxslərin təhsilinə müxtəlif yanaşmalar olmuşdur.
Müasir təhsil sistemlərinin əsas məqsədlərindən biri inklüziv təhsilin geniş tətbiqini təmin etməkdir. İnklüziv təhsil xüsusi ehtiyaclı uşaqların digər şagirdlərlə birlikdə bərabər hüquqlarla təhsil almasını nəzərdə tutur və bu, sosial ədalətin bərqərar olmasına xidmət edir. Bu istiqamətdə bəzi çətinliklər mövcud olsa da, inklüziv təhsilin tətbiqi dayanıqlı və bərabər cəmiyyətin formalaşması baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyır. Bu məqsədə çatmaq üçün dövlət səviyyəsində inklüziv siyasət gücləndirilməli, qanunvericilik təkmilləşdirilməli, təhsil müəssisələrinin fiziki və pedaqoji mühiti əlçatan olmalıdır. Eyni zamanda, ailələr və cəmiyyət bu prosesə fəal şəkildə cəlb olunmalı, inklüzivlik haqqında maarifləndirmə tədbirləri genişləndirilməlidir. Müəllimlərin bu sahədə bilik və bacarıqları artırılmalı, müasir təlim metodlarına yiyələnmələri təmin olunmalıdır, çünki təcrübə göstərir ki, inklüziv təhsil təkcə fərdi inkişaf üçün deyil, bütövlükdə cəmiyyətin rifahı və inteqrasiyası üçün əvəzsiz rol oynayır.
Açar sözlər: inklüziv, inklüziv model, siyasət, təcrübə, təhsil, uşaq, əlillik