DOI: https://doi.org/10.36719/2663-4619/123/82-88
Mehmet Ergün
Bartın Universiteti
https://orcid.org/0000-0002-6149-2358
mergun@bartin.edu.tr
İslam şəriətinə görə əməyin və işin müqəddəsliyi
Xülasə
İnsanın kainatda varlığı, payı və hökmranlığı onun zəhməti və əməyi ilə mütənasibdir. İnsan üçün ən müqəddəs qazanc öz əlləri ilə istehsal etdiyi və qazandığı şeylərdir. Əsas qaydaya görə, insanın zəhməti heç vaxt hədər getmir və zəhmətinin qarşılığı bir gün mütləq ona tam şəkildə veriləcəkdir. Bu səbəbdən də insanlara kəndirləri ilə dağa çıxıb istehsalat fəaliyyətində iştirak etmək, bir dəstə odun gətirmək tövsiyə edilmiş, tənbəllikdən və dilənçilikdən uzaq durmaları şiddətlə istənilmişdir. Allahın insanlara rəhbər olaraq göndərdiyi bütün peyğəmbərlər müxtəlif peşələrlə məşğul olmuş, heç kimdən asılı olmadan özlərini və ailə üzvlərini halal və qanuni yollarla təmin etmişlər. Onlar “tərin müqəddəsliyi və halal qazanc” prinsipini peyğəmbərlərin sünnəsi olaraq geridə qoymuşlar.
İşləmək və istehsal etmək həyata mənəvi dəyər, sülh və bolluq verən müqəddəs bir səydir. Allahın bəşəriyyətə bəxş etdiyi ağıl, bədən, sağlamlıq və iradə ilə Allahın razı olduğu işlərdə çalışmaq insana hörmət və ehtiram səbəbidir. Tənbəllik, məsuliyyətsizlik və qazanc əldə etmədən bəzi ədalətsiz və qanunsuz yollarla gəlir axtarmaq insan ləyaqətinə zidd davranışlar kimi qiymətləndirilmişdir. Müsəlman insan bir tərəfdən öz həyatını dolandırmaq üçün lazım olan ruzisini qazanmağa çalışar, digər tərəfdən də məsul olduğu ailə üzvlərini təmin edər. Bundan əlavə, qazandıqlarını ibadət məqsədilə ictimai məsuliyyət hissi ilə paylaşmaqla dünya və axirət səadətini axtarar.
Dünya və axirətlə bağlı bu çoxşaxəli faydaya görə, İslam dininə əsasən, əmək və iş müqəddəs hesab olunur. Bu səbəbdən bu məqalədə “İslam şəriətinə görə əməyin və işin müqəddəsliyi” mövzusu dəstəkləyici dəlillərlə araşdırılır.
Açar sözlər: İslam hüququ, əmək, iş, istehsal, müqəddəslik