https://doi.org/10.36719/2789-6919/42/125-128
Qumru Balaxanova
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti
biologiya üzrə fəlsəfə doktoru
https://orcid.org/0000-0002-1709-1442
19_bq_91@mail.ru
Günel Məmmədova
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti
https://orcid.org/0009-0001-6916-7955
memmedovagunel564@gmail.com
Orta məktəblərdə ekosistemlər və ekoloji biliklərin formalaşdırılması
Xülasə
Bu tədqiqat orta məktəblərdə ekosistemlər və ekoloji biliklərin tədrisi prosesini araşdırır. Tədqiqatın məqsədi ekosistemlər mövzusunun şagirdlərə necə tədris edildiyini, hansı metodların tətbiq olunduğunu və bu tədrisin şagirdlərin ekologiya mövzusunda düşüncə və davranışlarına necə təsir etdiyini müəyyən etməkdir. Tədqiqatda müxtəlif məktəblərdə keçirilən dərslər müşahidə olunmuş, müəllimlər və şagirdlərlə müsahibələr aparılmışdır.
Tədqiqatın nəticələri göstərdi ki, interaktiv dərs metodlarının, vizual materialların və praktiki tapşırıqların istifadəsi şagirdlərin ekosistemlər haqqında biliklərini əhəmiyyətli dərəcədə artırır. Şagirdlər, təbiət hadisələri və ekosistemlər arasındakı qarşılıqlı əlaqələri daha yaxşı başa düşür və bu bilikləri gündəlik həyatlarına tətbiq edirlər. Müəllimlərin dərslərdə fəal iştirak etmələri və müzakirələri təşviq etmələri, şagirdlərdə ekologiya ilə bağlı məsuliyyətli yanaşmaların formalaşmasına səbəb olur.
Tədqiqatın nəticələri, ekosistemlərin tədrisinin şagirdlərdə ekologiya və ətraf mühitə qarşı daha böyük hörmət və duyarlılıq yaratmağa kömək etdiyini göstərir. Tədris prosesində qarşılaşılan bəzi çətinliklərə baxmayaraq, ekosistemlər mövzusunun öyrədilməsi, şagirdləri daha məlumatlı, məsuliyyətli və ekologiya sahəsində fəal fərdlər etməyə yönəldir. Bu yanaşma, həmçinin gələcəkdə təbiətə və ətraf mühitə dair problemlərin həllinə daha geniş bir sosial şüurun yaranmasına zəmin yaradır.
Açar sözlər: ekosistemlər, ekoloji biliklər, təbiət və ətraf mühit, ekoloji şüur, tədris metodları, məktəb dərsləri, ekoloji problemlər, müasir texnologiyalar