DOI: https://doi.org/10.36719/2663-4619/114/280-289
Zöhrə Qurbanova
Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti
magistrant
https://orcid.org/0009-0006-7108-4071
znftullayeva@gmail.com
Parabolik tənliyin məkan dəyişənlərindən asılı olan sağ
tərəfinin identifikasiyası
Xülasə
Məkan dəyişənlərindən asılı olaraq parabolik tənliyin sağ tərəfinin çarpanının təyini ilə bağlı tərs məsələnin ədədi həlli üçün iterativ konjuqativ qradient üsulu təklif edilmişdir. Parabolik tənliyin sağ tərəfinin zamandan asılı olaraq ən aşağı (ən əhəmiyyətli) əmsalının və çarpanının eyni vaxtda müəyyən edilməsi üçün hesablama alqoritmi işlənib hazırlanmışdır. Metod elliptik tənlik üçün üç sərhəd məsələsinin xətti kombinasiyası şəklində yuxarı zaman qatında təxmini həllin təqdim edilməsindən ibarətdir. Parabolik tənlik üçün davam məsələsini ədədi həll etmək üçün ikinci dərəcəli adi diferensial tənliklər üçün iki sərhəd məsələsinin həllərinin superpozisiyasına əsaslanan ədədi üsul təklif olunur.
Qeyri-müntəzəm hesablama sahəsində retrospektiv tərs istilik keçiriciliyi problemini ədədi həll etmək üçün yerli radial əsas funksiyaların əlaqəsinə əsaslanan yeni ədədi üsullar təklif olunur.
Müvafiq ədədi nümunələr təklif olunan yeni metodların effektiv olduğunu göstərir.
Açar sözlər: parabolik tənliklər, parametr, dəyişən, metod, fərq analoqu, tərs məsələ