DOI: https://doi.org/10.36719/2706-6185/46/318-321
Gülçin Tağıyeva
İ. Tağıyev adına 26N-li tam orta məktəb
https://orcid.org/0009-0004-6580-1885
gulchintagiyeva84@gmail.com
Qrammatik biliklərin praktik bacarığa çevrilməsi yolları
Xülasə
"Qrammatik biliklərin praktik bacarığa çevrilməsi yolları" mövzusu Azərbaycan dili tədrisində ən aktual məsələlərdən biridir. Ənənəvi tədris metodlarında qrammatika, adətən, nəzəri biliklərin verilməsi və qaydaların əzbərlədilməsi ilə məhdudlaşırdı. Lakin müasir pedaqoji yanaşmalara əsasən, qrammatik biliklər yalnız nəzəri cəhətdən deyil, həm də praktik fəaliyyətlər vasitəsilə mənimsənilməlidir. Bu isə şagirdlərin dili daha funksional və effektiv şəkildə istifadə etməsinə imkan yaradır.
Qrammatik biliklərin praktik bacarığa çevrilməsi üçün müəllim dərs zamanı aktiv öyrənmə üsullarına üstünlük verməlidir. Qaydaların kontekstdə tədrisi, situasiya əsaslı tapşırıqlar, danışıq və yazı fəaliyyətləri bu sahədə effektiv nəticələr verir. Məsələn, qrammatik mövzularla bağlı dialoqlar qurmaq, real həyat situasiyalarında istifadəni modelləşdirmək, yazılı inşa və esse yazıları vasitəsilə bilikləri tətbiq etdirmək, həmçinin interaktiv oyunlardan və İKT vasitələrindən istifadə etmək praktik bacarıqların inkişafında mühüm rol oynayır.
Mövzu həm də müəllim-şagird münasibətlərində qarşılıqlı fəallığın artırılmasının zəruriliyini vurğulayır. Şagird yalnız passiv dinləyici deyil, həm də aktiv iştirakçı olmalıdır. Onun fikirlərini sərbəst ifadə etməsi, suallar verməsi, müstəqil nəticələr çıxarması təşviq edilməlidir. Beləliklə, qrammatika sadəcə qayda və terminlər toplusu deyil, dili düzgün və səlis şəkildə istifadə etmək üçün əsas vasitəyə çevrilir.
Nəticə etibarilə, qrammatik biliklərin praktik bacarığa çevrilməsi Azərbaycan dili tədrisinin səmərəliliyini artırır, şagirdlərin dil bacarıqlarını inkişaf etdirir və onların dilə olan marağını gücləndirir. Bu istiqamətdə düzgün metodik yanaşma həm tədris keyfiyyətinə, həm də şagirdlərin nəticələrinə müsbət təsir göstərir.
Açar sözlər: dil bacarıqları, metodik yanaşmalar, praktiki bilik, qrammatik qaydalar, yazı fəaliyyəti