https://doi.org/10.36719/2789-6919/43/110-116
Əli Zalov
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti
kimya üzrə elmlər doktoru
https://orcid.org/0000-0002-2171-8906
Sürayyə İsayeva
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti
riyaziyyat üzrə fəlsəfə doktoru
https://orcid.org/0009-0000-9488-1811
Radiaktiv parçalanma
Xülasə
Molekulların həyəcanlanmış vəziyyətinin öyrənilməsi kvant fizikası və kimyanın vacib sahələrindən biridir. Bu tədqiqatların əsasında diferensial tənliklər dayanır. Molekulun həyəcanlanmış vəziyyətindən əsas vəziyyətə keçidi zamanı enerji səviyyələri, keçirilmə sürəti və yarımparçalanma dövrü kimi parametrlər təyin edilir. Molekulun həyəcanlanmış vəziyyəti, xarici təsirlərlə enerji səviyyəsinin artdığı haldır. Bu vəziyyət sabit olmayıb və molekul müəyyən bir zaman aralığında yenidən əsas hala keçərək enerji ayırır. Həyəcanlanmış vəziyyətin orta ömrünün hesablanması üçün əsasən kinetik tənliklərdən istifadə olunur. Bu tənliklər, molekulun keçid sürəti sabitləri ilə əlaqələndirilərək həyəcanlanmış vəziyyətin zamanla dəyişmə qanunauyğunluğunu müəyyən edir. Bu mövzu kvant mexanikasının tətbiqi və eksperimentlərdə müşahidə edilən nəticələrin nəzəri əsaslandırılması baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Açar sözlər: dəyişənlərinə ayrılan diferensial tənlik, funksiyanın dəyişmə sürəti, ilkin şərt, parçalanma sabiti, radiaktiv maddə, xüsusi həll, yarımparçalanma dövrü, həyəcanlanmış vəziyyətdə orta ömür, qeyri-məxsusi inteqral, reaksiyanın tərtibi, reaksiya sürəti, maddənin konsentrasiyası, reaksiyanın orta sürəti, inteqral, radiaktiv parçalanma