DOI: https://doi.org/10.36719/2706-6185/48/20-23
Vüsalə Qaziyeva
Bakı Slavyan Universiteti
filologiya üzrə fəlsəfə doktoru
https://orcid.org/0009-0002-0484-676X
vusalagaziyeva73@gmail.ru
Romantizm estetikasında şəxsiyyət problemi
Xülasə
Məqalə romantizmin estetikasında şəxsiyyət probleminə həsr olunub və onu maarifçilik baxışına qarşı qoyma kontekstində araşdırır. Maarifçilik dövründə şəxsiyyət sosial mühitin məhsulu kimi başa düşülürdü, insan isə təbiətcə yaxşı hesab edilirdi, mənfi xüsusiyyətlər isə tərbiyə və cəmiyyətin nəticəsi sayılırdı. Romantizm isə şəxsiyyəti müstəqil, mənəvi-əxlaqi və psixoloji varlıq kimi qəbul edir, öz taleyini müəyyən etmək və azad iradəsini müdafiə etmək qabiliyyətinə malikdir, xarici təsirləri rədd edir. Romantizm ədəbiyyatında əsas diqqət şəxsiyyətin formalaşmasına deyil, onun daxili faciəsinə yönəlib. Romantizm yalnız XVIII–XIX əsrlərdə Avropada yaranan istiqamət kimi yox, həm də Orta əsrlər və Yeni dövrü əhatə edən daha geniş mədəni fenomen kimi nəzərdən keçirilir. Məqalə romantik ənənədə şəxsiyyət anlayışının əsas estetik, fəlsəfi aspektlərini açır.
Açar sözlər: ədəbiyyat, romantizm, psixologizm, şəxsiyyət problemi, təhlili yanaşma, maarifçilik