DOI: https://doi.org/10.36719/2789-6919/49/85-88
Məhriyyə Hacıyeva
Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universiteti nəzdində İnşaat Kolleci
https://orcid.org/0009-0005-2304-8757
meri.qadjizade@mail.ru
Süni intellekt və onun informasiya-kommunikasiya texnologiyalarında (İKT) rolu
Xülasə
Bu məqalədə süni intellektin (Sİ) informasiya-kommunikasiya texnologiyalarında (İKT) rolu, tətbiq sahələri və bu texnologiyanın yaratdığı üstünlüklərlə yanaşı ortaya çıxan çətinliklər sistemli şəkildə təhlil edilmişdir. Tədqiqatda ilk olaraq Sİ-nin tarixi inkişaf mərhələləri, əsas nəzəri yanaşmalar və onun İKT ilə inteqrasiyası araşdırılmışdır. Daha sonra Azərbaycanın rəqəmsal inkişaf strategiyası və süni intellekt texnologiyalarının yerli tətbiq nümunələri təhlil olunmuşdur. Məqalənin əsas məqsədi Sİ-nin İKT sistemlərinə təsirini qiymətləndirmək və bu prosesin texnoloji, sosial və etik tərəflərini dəyərlən-dirməkdir. Müasir elmi ədəbiyyat və son dövrə aid beynəlxalq mənbələrə əsaslanaraq, Sİ-nin məlumatların emalı, təhlükəsizlik və xidmət səmərəliliyi sahələrində mühüm üstünlüklər yaratdığı göstərilmişdir. Bu texnologiyalar sayəsində həm fərdi istifadəçilər, həm də müəssisələr informasiya axınını daha effektiv idarə edə, xidmət keyfiyyətini artırmaqla rəqabət üstünlüyü qazana bilirlər. Eyni zamanda, məxfilik pozuntuları, qərəzlilik, yüksək maliyyə tələbləri və etik problemlər kimi çatışmazlıqlar da müəyyənləşdirilmişdir. Məqalədə bu risklərin qarşısının alınması üçün tənzimləyici çərçivələrin gücləndirilməsi, şəffaflıq və etik prinsiplərin tətbiqi ilə bağlı tövsiyələr verilmişdir. Nəticə olaraq, süni intellektin İKT-də effektiv və etik istifadəsi üçün balanslı yanaşmaların, tənzimləyici çərçivələrin və davamlı elmi araşdırmaların vacibliyi vurğulanır.
Açar sözlər: süni intellekt, informasiya kommunikasiya texnologiyaları, inteqrasiya, rəqəmsal inkişaf, avtomatlaşdırma