Arxiv
Təbiət və elm 2024 Təbiət və elm 2023 Təbiət və elm 2022 Təbiət və elm 2021 Təbiət və elm 2020 Təbiət və elm 2019

DOI: https://doi.org/10.36719/2707-1146/30/7-12

Turkan Hasanova

Ministry of Science and Education of the Republic of 

Azerbaijan Institute of Soil Science and Agrochemistry

Ph.D in Agricultural Sciences

turkan.amea@gmail.com

Gunay Mammadova

Ministry of Science and Education of the Republic of 

Azerbaijan Institute of Soil Science and Agrochemistry

Ph.D in Agrochemical Sciences

turkan.amea@gmail.com

UOT 631.47


THE IMPACT OF CHANGES IN SOIL MOISTURE INDICATORS

ON BIOLOGICAL ACTIVITY IN RECENT YEARS ON THE SOUTHERN SLOPE OF THE GREATER CAUCASUS


Abstract

The purpose of the study was to study the role of soil moisture in the seasonal change of biological activity, which is one of the main diagnostic indicators of soils in the Sheki-Zagatala region of Azerbaijan in 2020-2022. Studied the same relative change in spectral reflectance coefficients is observed with the change of soil moisture of biological activity. In the spring-summer and spring periods, the most total amount of amino acids was found: in mountain-meadow chernozems: in spring - 13.08 mg per 10 g of soil, in summer - 18.92 mg, in autumn - 11.3 mg, in winter at low temperatures and excessive soil moisture, the amount of amino acids decreases to 7.81 mg, while in brown mountain forest soils it is: in spring - 14.9 mg, in summer - 11.91 mg, in autumn - 10.89, in winter - 7.52 mg. In humidity between 2-37%, the integral reflection coefficient varies from 12 to 33% and in 1% humidity in fidelity in the upper horizon reduces the integral reflection coefficient by 0.96%

Keywords: biological, activity, fertility reproduction, soil enzymes, moisture content


Türkan Həsənova

Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi 

Torpaqşünaslıq və Aqrokimya İnstitutu 

aqrar elmlər üzrə fəlsəfə doktoru

turkan.amea@gmail.com

Günay Məmmədova

Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi 

Torpaqşünaslıq və Aqrokimya İnstitutu

aqrokimya elmlər üzrə fəlsəfə doktoru

turkan.amea@gmail.com

UOT 631.47






Böyük Qafqazın cənub yamacında son illərdə torpaqların nəmlik göstəricilərinin dəyişməsinin bioloji aktivliyə təsiri


Xülasə

Tədqiqatın məqsədi 2020-2022 ci illərdə Azərbaycanın Şəki-Zaqatala regionunda torpaqların  əsas diaqnostik göstəricilərdən olan  bioloji aktivliyin mövsümi dəyişməsində torpaq nəmliyinin rolunu öyrənmək olmuşdur. Tədqiq etdiyimiz torpaqlarda bioaktivliyin torpaq nəmliyinin dəyişməsi ilə spektral əks etdirmə əmsallarında eyni nisbi dəyişiklik müşahidə olunur. Yaz-yay və yaz mövsümlərində amin turşularının ən çox ümumi miqdarı aşkar edilmişdir: dağ-çəmən torpaqlarda: yaz aylarında - 10 q torpağa 13,08 mq, yayda - 18,92 mq, payızda - 11,3 mq, qış fəslində aşağı temperaturda və torpağın nisbətən yüksək mliyində amin turşularının miqdarı 7,81 mq-a qədər azalır, qəhvəyi dağ meşə torpaqlarında isə: yazda - 14,9 mq, yayda - 11,91 mq, payızda - 10,89, qışda - 7,52 mq. 2-37% torpaq nəmliyində inteqral əksetmə əmsalı 12-dən 33% -ə qədər dəyişir və tam olaraq yuxarı üfüqdə 1% rütubətdə inteqral əksetmə əmsalı 0,96% azalır.

Açar sözlər: bioloji, aktivlik, məhsuldarlıq, torpaq fermentləri, nəmlik


Baxış: 344