https://doi.org/10.36719/2663-4619/108/134-137
Qumru Balaxanova
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti
biologiya üzrə fəlsəfə doktoru
19_bq_91@mail.ru
Yaşayış binalarındakı mikromiset göbələklərin ekoloji təsiri
Xülasə
Mikromiset göbələkləri, təbiətdə və insan mühitində əhəmiyyətli rol oynayan orqanizmlərdir. Bu göbələklərin tədqiqi, ekosistemlərin sağlamlığını qorumaq, insan sağlamlığını təmin etmək və çirklənmənin azaldılması baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir. Mikromisetlərin ekosistemlərdəki funksiyaları çoxşaxəlidir və onların müxtəlif sahələrdəki təsirləri bu araşdırmaları daha da vacib edir.
Birinci növbədə, mikromisetlər torpaq dövranında mühüm rol oynayır. Onlar, üzvi maddələri parçalayıb mineral qida maddələrini sərbəst buraxaraq torpağın məhsuldarlığını artırırlar. Bu proses, bitkilərin daha sağlam böyüməsinə və daha yüksək məhsuldarlıq əldə etməsinə imkan tanıyır. Həmçinin mikromisetlər, torpaqda olan digər mikroorqanizmlərlə sinergetik münasibətlər qura bilirlər ki, bu da ekosistemlərin sağlamlığını daha da gücləndirir.
İkincisi, mikromisetlərin insan sağlamlığına olan təsiri də vacibdir. Yaşayış binalarında mikromisetlərin varlığı, bəzən allergiya, astma və digər respirator xəstəliklərə səbəb ola bilər. Onların sporları havada asılı vəziyyətdə qalaraq insan orqanizminə zərər verə bilər. Bu səbəbdən, mikromisetlərin təsirlərinin araşdırılması, insan sağlamlığını qorumaq üçün vacibdir. Mütəxəssislər, bu göbələklərin insan sağlamlığına olan təsirlərini başa düşərək, müvafiq tədbirlər görməyə çalışırlar.
Mikromisetlərin çirklənmiş mühitlərin bioremediasiyasında rolu da diqqətəlayiqdir. Bəzi mikromiset növləri, toksik maddələri parçalaya bilmək qabiliyyətinə malikdir. Bu, çirklənmiş torpaqların və su mənbələrinin bərpası üçün mühüm bir yanaşmadır. Mikromisetlərin bu xüsusiyyəti, ekosistemlərin bərpasını sürətləndirmək və çirklənməni azaltmaq məqsədilə istifadə olunur.
Açar sözlər: yaşayış binaları, göbələk, mikromiset, ekoloji təsir, ekosistem
Gumru Balakhanova
Azerbaijan State Pedagogical University
Doctor of Philosophy in Biology
19_bq_91@mail.ru
Ecological Impact of Micromycete Fungi in Residential Buildings
Abstract
Micromycete fungi are organisms that play an important role in nature and the human environment. The study of these fungi is of great importance in terms of protecting the health of ecosystems, ensuring human health and reducing pollution. The functions of micromycetes in ecosystems are multifaceted and their effects in different areas make these studies even more important.
First of all, micromycetes play an important role in the soil cycle. They increase soil fertility by breaking down organic matter and releasing mineral nutrients. This process allows plants to grow healthier and produce higher yields. Also, micromycetes can form synergistic relationships with other microorganisms in the soil, which further strengthens the health of ecosystems.
Secondly, the impact of micromycetes on human health is also important. The presence of micromycetes in residential buildings can sometimes cause allergies, asthma and other respiratory diseases. Their spores can be suspended in the air and harm the human body. Therefore, investigating the effects of micromycetes is important to protect human health. Experts, understanding the effects of these mushrooms on human health, are trying to take appropriate measures.
The role of micromycetes in bioremediation of polluted environments is also noteworthy. Some types of micromycetes have the ability to break down toxic substances. This is an important approach for remediation of contaminated soils and water resources. This feature of micromycetes is used to accelerate the recovery of ecosystems and reduce pollution.
Keywords: residential buildings, fungus, micromycete, environmental impact, ecosystem