Arxiv
2024 Rafail Ayvaz oğlu Əhmədli
AMEA Fəlsəfə və Sosiologiya İnstitutu
ehmedli.rafail@mail.ru
Lalə Yaşar qızı Əhmədova
Azərbaycan Dövlət Bədən Tərbiyəsi və İdman Akademiyası
AZƏRBAYCANDA MİLLİ ŞÜURUN İNKİŞAFINDA QAÇAQ HƏRƏKATININ ROLU
Xülasə
Məqalədə Azərbaycanın şimalında milli kimliyin formalaşmasında "qaçaq hərəkatı (qaçaqların üsyançı hərəkatının bir forması)" nın rolu, ortaya çıxma səbəbləri araşdırılır; və onlar haqqında qəhrəmanlıq dastanlarının yaradılması.
Məqalədə Qubadlıdan Qaçaq Nyabi (keçmiş Zəngəzur bölgəsində), Delhi Aly və Qəmbər, Güləli, Süleyman, Murtuz və Mamed- kimi 19-cu əsrin ikinci yarısı və 20-ci əsrin əvvəllərində göstərdikləri şücaətlərinə görə adi insanlar arasında hörmət qazanan məşhur qaçqınların xüsusi fəaliyyətləri açıqlanır. Qarabağlı Bek Kavalier, Zaqatalalı Yusif, Nuxidən Gutgashenli'den Kərim Əfəndi oğlu, Qazaxdan Qaçaq Kərim və Şamkirli qadın Qaçaq Gülsüm, xalq arasında "Qaçaq Süleyman" kimi tanınır.
В статье особо подчеркивается не только национальный характер «Движения гачагов» в Азербайджане, также их вклад в формировании национального самосознания в больщей степени чем роль мыслителей того времени.
Açar sözlər: Şimali Azərbaycan, milli kimlik, rus çar rejimi, "qaçaq hərəkatı", çar Rusiyasının işğalı, XIX əsr, mübarizə, yerli beklər (zadəganlar), bəylər (kiçik ağalar)
The role of the Qachaq movement in the development of national consciousness in Azerbaijan
Summary
The article discusses the role of the "gachag movement (a form of rebel movement of fugitives)" in the formation of national self-consciousness in the north of Azerbaijan, the reasons for its occurrence, an appreciation of their struggle against the russian imperial regime and against the dishonesty of local oppressors by this regime, explores the causes of popular love, praise, protection and the creation of heroic epics about them.
The article reveals the special activities of such famous fugitives who gained respect among ordinary people for their courage in the second half of the 19th and early 20th centuries, us Gachag Nyabi from Gubadli (in the former Zangezur district), Dely Alu and Gambar from Ganja, Suleiman, Murtuza and Mamed-Bek Cavalier from Karabakh, Yusif from Zagatala, Karim Efendi oglu Gutgashenli from Nukha, Gachag Karim from Gazakh and the woman Gachag Gulsum from Shamkir popularly known as “Gachag Suleiman”.
The article emphasizes not only the national character of the "gachag movement" in Azerbaijan, but also their contribution to the formation of national self-consciousness to a greater extent than the role of thinkers of that time.
Key words: North Azerbaijan, national identity, the Russian imperial regime, the "gachag movement", the occupation of Russian imperia, the 19th century, the struggle, local beks (nobles), gentlemen (little nobles)
MƏQALƏNİ YÜKLƏ
[192.45 Kb] (yüklənib: 83)
Baxış:
858