DOI: https://doi.org/10.36719/2663-4619/102/66-71
Səadət Əliyeva
Odlar Yurdu Universiteti
doktorant
KONSEPT TİPLƏRİNİ DİLDƏ VERBALLAŞDIRAN FRAZEOLOJİ VAHİDLƏR
Xülasə
Məqalədə konseptin leksik-frazeoloji növü və onun kontekstdə təmsil olunması yollarından bəhs edilir. Burada leksik və frazeoloji tərkibə koqnitiv yanaşma müşahidə olunur. Məqalədə idiomların denatürasiya olunmuş mənalarının ontoloji xarakteristikası verilmişdir. Frazeoloji vahidlərin konseptual quruluşu, onların verballaşması frazeoloji anlayışların ontoloji mahiyyətini ortaya qoyur.
Konsept və onun növləri məsələsi hələ də müqayisəli mənada həllini tapmamışdır. Konsept tiplərinin milli-mədəni və mental xüsusiyyətlərinin aşkara çıxarılması dilçilik elminin qarşısında duran ən mühüm problemlərdən biridir.
Hazırda koqnitiv dilçilikdə təfəkkürün müxtəlif tipli psixi hadisələri vahidləri, konkret emosional obrazlar yaradan konseptual tiplər mövcuddur.
Bilik və məlumatı əks etdirən, bu prosesdə yaranan konsept növləri iki qrupa bölünür: “şifahi və şifahi olmayan”.
Məqalədə konseptin növləri araşdırılır, onun struktur-semantik, leksik-koqnitiv əsasları müəyyən edilir. Bundan əlavə, konsepsiya və təxəyyül kimi konseptual növlərin konseptual əhatə dairəsi və sxemi müəyyən edilir.
Açar sözlər: konsept, frazeologiya, konsept tipləri, konseptual təhlil mərhələləri, idiomatik ifadələr
Saadat Aliyeva
Odlar Yurdu University
PhD student
novruzovaseadet@gmail.com
Phraseological units that verbalize concept types in a language
Abstract
The article deals with the lexical-phraseological type of concept and ways of its contextual representation. The cognitive approach to the lexical and phraseological composition is observed here. The ontological characteristic of the denatured meanings of idioms is given in the article. The conceptual structure of phraseological units, their verbalization, reveals the ontological nature of phraseological concepts.
The question of the concept and its types has not yet been resolved in a comparative sense. Revealing the national-cultural and mental specifics of concept types is one of the most important problems facing the science of cultural linguistics.
Currently, in cognitive linguistics, there are different types of units of thinking mental events, conceptual types that create specific emotional images.
Reflecting knowledge and information, and the types of concepts that arise in this process, are divided into two groups: “verbal and non-verbal”.
The article examines the types of concept, defines its structural-semantic, lexical-cognitive foundations. In addition, the conceptual scope and schema of such conceptual types as concept and imagination are defined.
Keywords: concept, phraseology, types of concepts, stages of conceptual analysis, idiomatic expressions