DOI: https://doi.org/10.36719/2663-4619/102/78-83
Afərim Həmzəyeva
Bakı Dövlət Universiteti
magistrant
afa.hamzayeva @gmail.com
AVROPA İNSAN HÜQUQLARI MƏHKƏMƏSİNİN QƏRARLARINDA 1950-Cİ İL TARİXLİ AVROPA KONVENSİYASININ "İŞGƏNCƏLƏRİN QADAĞAN EDİLMƏSİ" ADLI 3-CÜ MADDƏSİNİN ŞƏRHİ
Xülasə
İnsan Hüquqlarının və Əsas Azadlıqların Müdafiəsi üzrə Avropa Konvensiyası işgəncələrin və qeyri-insani və ya ləyaqəti alçaldan rəftarın qarşısının alınması üçün yeganə beynəlxalq hüquqi sənəd deyildir. Eyni qadağa BMT-nin 1966-cı il Mülki və Siyasi Hüquqlar haqqında Beynəlxalq Paktının 7-ci maddəsində, 1984-cü il İşgəncə və digər qəddar, qeyri-insani və ya ləyaqəti alçaldan rəftar və ya cəza əleyhinə Konvensiyada da öz əksini tapmışdır. Bundan əlavə, Avropa Şurası 1987-ci ildə qabaqlayıcı 1950-ci il Avropa Konvensiyasının 3-cü maddəsinə əlavə olaraq işgəncənin və qeyri-insani və ya ləyaqəti alçaldan rəftarın və ya cəzanın qarşısının alınması haqqında Avropa Konvensiyası qəbul edilmişdir. Bununla belə, 1950-ci il Avropa Konvensiyasının “işgəncə” anlayışının ilk şərhini verdiyini nəzərə alsaq, onun müddəalarının təhlili elmi və praktiki maraq doğurur. Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi Konvensiyanın müddəalarını Konvensiyanın iştirakçısı olan ölkələrin qanunvericiliyində və milli məhkəmələrinin qərarlarında necə şərh edilməsindən asılı olmayaraq şərh edir, çünki əksər hallarda eyni terminlər müxtəlif mənalara malik olurlar. Avropa İnsan Hüquqları Komissiyası və Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin gördüyü işlər sayəsində 3-cü maddənin mətni hazırda daha dəqiq məna kəsb edir. Aydın olur ki, “qeyri-insani” və ya “ləyaqəti alçaldan” kimi anlayışlar statik olaraq deyil, hazırda qüvvədə olan Avropa dövlət siyasəti standartına uyğun şəkildə şərh edilməlidir. İnsan Hüquqlarının və Əsas Azadlıqların Müdafiəsi üzrə Avropa Konvensiyasının 3-cü maddəsində qadağan olunmuş pis rəftarın üç növü fərqləndirilir: işgəncə, qeyri-insani və ya ləyaqəti alçaldan rəftar və ya cəza.
Açar sözlər: işgəncə, konvensiya, insan hüquqları, zorakılıq, qeyri-insani və ya ləyaqəti alçaldan rəftarın qadağan edilməsi
Aferim Hamzayeva
Baku State University
master student
afa.hamzayeva @gmail.com
Interpretation of article 3 "prohibition of torture" of the 1950 European Convention
in decisions of the European Court of Human Rights
Abstract
The European Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms is not the only international legal instrument for the prevention of torture and inhuman or degrading treatment. The same prohibition is contained in Article 7 of the UN International Covenant on Civil and Political Rights of 1966, in the UN Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment of 1984. In addition, the Council of Europe in 1987 in preventive In order to supplement Article 3 of the 1950 European Convention, the European Convention for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment was adopted. However, given that the European Convention of 1950 gave the first interpretation of the concept of “torture”, an analysis of its provisions is of scientific and practical interest. The European Court of Human Rights interprets the provisions of the Convention regardless of how they are interpreted in the legislation and decisions of national courts of the countries party to the Convention since often the same terms have different meanings. Thanks to the work of the European Commission of Human Rights and the European Court of Human Rights, Article 3 has become clearer. It became clear that concepts such as “inhumane” or “degrading” should not be interpreted statically, but following the standard of European public policy currently in force. Article 3 of the European Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms distinguishes three types of prohibited ill-treatment: torture, inhuman or degrading treatment or punishment.
Keywords: prohibition of torture, convention, human rights, violence, inhuman or degrading treatment