DOI: https://doi.org/10.36719/2789-6919/48/9-13
Sani Hacıyev
Bakı Dövlət Universiteti
tarix elmləri doktoru
https://orcid.org/0000-0002-8069-086X
sanihadjiyev@bsu.edu.az
Müasir dövrdə Türkiyənin Asiya və Afrika ölkələri ilə əlaqələrində
regional və beynəlxalq təşkilatların rolu
Xülasə
Müasir dövrdə beynəlxalq münasibətlər sistemində çoxqütblülüyün güclənməsi, qloballaşmanın yeni mərhələyə qədəm qoyması və regional aktorların rolunun artması, dövlətlərin xarici siyasət prio-ritetlərini yenidən formalaşdırmasına səbəb olmuşdur. Türkiyə Respublikası da geosiyasi möv¬qeyi, tarixi-mədəni bağları və iqtisadi potensialı əsasında Asiya və Afrika ölkələri ilə əlaqələrini strateji istiqamətə çevirmişdir. Xüsusilə beynəlxalq və regional təşkilatlarda fəal iştirak, bu müna¬sibətlərin institusional xarakter qazanmasına, siyasi, iqtisadi və humanitar əməkdaşlığın dərin¬ləşməsinə imkan verir.
Araşdırmada Türkiyənin Asiya Əməkdaşlıq Dialoqu, D-8, İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı, Türk Dövlətləri Təşkilatı və ASEAN-la əməkdaşlıq formatları, həmçinin Af-rika İttifaqı, Qərbi Afrika İqtisadi Şurası və Şərqi Afrika Şurası çərçivəsində fəaliyyəti təhlil olunur. Belə bir nəticəyə gəlinir ki, regional və beynəlxalq təşkilatlar Türkiyənin çoxvektorlu xarici siyasə-tində mühüm rol oynayır. Bu model, ölkənin Asiya və Afrika bölgələrində uzunmüddətli və davam¬lı aktor kimi mövqeyini möhkəmləndirməklə yanaşı, qlobal səviyyədə təsir imkanlarını da geniş¬ləndirir.
Açar sözlər: Türkiyə Respublikası, Asiya, Afrika, diplomatiya, regional təşkilatlar, beynəlxalq təşkilatlar, perspektivlər