DOI: https://doi.org/10.36719/2663-4619/123/118-122
Könül Xuda-zadə
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti
https://orcid.org/0000-0002-0374-6911
konul.xuda-zada@adpu.edu.az
Peşə fəaliyyətində emosional yanma sindromu
Xülasə
Emosional yanma sindromu (EYS) bu gün müxtəlif peşə sahələrində fəaliyyət göstərən insanların üzləşdiyi ən aktual psixoloji gərginlik formalarından biridir. Bu sindrom uzunmüddətli peşə stressi, artan iş yükü, emosional gərginlik və motivasiya səviyyəsinin azalması nəticəsində formalaşır. Elmi tədqiqatlar göstərir ki, emosional yanma üç əsas komponent — emosional tükənmə, depersonalizasiya və şəxsi nailiyyət hissinin zəifləməsi — ilə xarakterizə olunur. Bu hal fərdin psixoloji sağlamlığını zədələməklə yanaşı, təşkilatın ümumi fəaliyyət keyfiyyətinə də mənfi təsir göstərir. Məqalədə emosional yanmanın yaranma mexanizmləri, mərhələləri və qarşısının alınması strategiyaları psixoloji və pedaqoji aspektlərdə təhlil edilir. Profilaktik istiqamətlər kimi emosional intellektin gücləndirilməsi, iş–həyat balansının qorunması və sosial dəstəyin artırılması önə çəkilir. Əldə olunan nəticələr emosional yanmanın erkən diaqnostikasının və psixoloji müdaxilələrin vacibliyini təsdiqləyir.
Açar sözlər: peşə, emosional yanma, tükənmə, peşəkar, davamlılıq