DOI: https://doi.org/10.36719/2789-6919/25/21-27
Elvin Qarayev
AMEA, Şəki Regional Elmi Mərkəzi
qarayev-2024@bk.ru
ORCİD-0000-0002-5496-744X
AZƏRBAYCAN TORPAQLARININ EROZİYASI VƏ ONUNLA
MÜBARİZƏ TƏDBİRLƏRİ
Xülasə
Torpağın əsas xassəsi münbitliyidir. Münbitlik torpağın bitkini normal yaşaması və məhsul yetirməsindən ötrü qida elementləri və su, onun kök sistemini hava və istiliklə təmin etmək qabiliyyətidir. V.R.Vilyamsın qeyd etdiyi kimi, torpağı dağ süxurundan fərqləndirən məhz bu əhəmiyyətli keyfiyyəti onu “yer kürəsinin quru səthinin bitkiyə məhsul verməyə qabil olan üst horizontu kimi təyin edir”. Torpaq və torpaq örtüyünün inkişafı, həmçinin münbitliyinin formalaşması torpaqəmələgəlmənin təbii amillərinin ahəngi və insan cəmiyyətinin müxtəlif təsirləri ilə, onun məhsuldar qüvvələrinin, iqtisadi və sosial şəraitlərinin inkişafı ilə çox sıx bağlıdır.
Açar sözlər: torpaq, eroziya, kateqoriya, relyef, geoloji, intensivlik
Elvin Garayev
ANAS, Sheki Regional Scientific Center
qarayev-2024@bk.ru
ORCID-0000-0002-5496-744X
Erosion of Azerbaijan soil and fighting measures with it.
Abstract
The main property of the soil is its fertility. Fertility is the ability of the soil to provide the plant with nutrients and water, air and heat for its root system. As noted by V.R.Williams, it is important quality that distinguishes soil from mountain rock and defines it as “the upper horizon of the dry surface of the earth capable of yielding a plant”. The development of soil and soil cover, as well as the formation of its fertility, is closely related to the harmony of the natural factors of soil cultivation and the various effects of human society, the development of its productive forces, economic and social conditions.
Keywords: soil, erosion, category, relief, geological, intensity