Rəhimə Qədir qızı Məmmədova
Azərbaycan Dillər Universiteti
ARGENTİNADA MÜRACİƏT BİLDİRƏN ŞƏXS ƏVƏZLİKLƏRİNİN
SEMANTİK XÜSUSİYYƏTLƏRİ
Açar sözlər: şəxs əvəzlikləri, vos, semantik əhəmiyyəti
Key words: personal pronouns, vos, semantic valuе
Ключевые слова: личные местоимения, vos, семантические значения
Şəxs əvəzlikləri mənaca dil işarələrindən ibarət olan fikri ifadə edir. Bu konsepsiya və ya anlayış ünsiyyətin bütün növlərində işarələri bildirən hər hansı bir fikri ifadə edir və sosial, mədəni və psixoloji aspektlərlə sıx əlaqəlidir. Qeyd etməliyik ki, bu zaman sosial vəziyyətin linqvistik qarşılıqlı əlaqəni asanlaşdırdığını göstərir, halbuki sosial və ya psixoloji qeyri-müəyyənlik mövcud olduqda, natiqlər düzgün ekvivalenti seçərkən problemlərlə qarşılaşa bilərlər. İspan dilçilərinin fikrincə müraciət əvəzlikləri yalnız əvəzliklərin linqvistik kateqoriyasına aid deyil, həm də insanlar arasında sosial münasibətlərdə istifadə olunan vocativ terminlərinin paradiqmasına aiddir.
Fridrixin fikrinə əsasən “müraciət əvəzlikləri sosial quruluşun məcburi xüsusiyyətlərini əks etdirən semantik kateqoriya ilə qrammatik kateqoriaya arasında əlaqəni təmin edir”. İkinci şəxsin cəmində işlənən şəxs əvəzlikləri cəmiyyətin daxili və qrammatik qaydaları arasında sərhəd yaradır. Sosial, mədəni və psixoloji əhəmiyyəti aydınlaşdırmaq üçün biz, bir sıra lüğətlərə istinad edib aşağıda aydınlıq gətirək.Tú -sən şəxs əvəzliyi digər dörd əvəzliklər ilə müqayisə etsək, görərik ki, [tú] qeyri-rəsmi sityasiyalarda müraciət forması olub, ailədə, qeyri-rəsmi nitqdə işlənilir.