Səkinə Hüseyn qızı Mahmudova 
Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Akdemiyası

ORTA ƏSR NAXÇIVAN BƏDİİ SƏNƏTKARLIĞININ İNKİŞAFI

Açar sözlər: Orta əsrlər, Naxçıvan, bədii sənətkarlıq, dulusçuluq, xalça, metalişləmə, misgərlik, zərgərlik 
Key words: Middle-age century, Nakhchivan, artistic craft, pottery, carpet, metalworking, copper, jewelry.
Ключевые слова:Средневековый, Нахчыван, художесственное ремесло, керамика, ковер, металл, медник, ювелирные изделия

Qədim dövrdə olduğu kimi orta əsrlərdə də sənətkarlıq öz xüsusiyyətləri ilə fərqlənirdi. Belə ki, həyat daim davamiyyətdə və inkişafdadır. Hər şey daim yenilənir və ya başqası ilə əvəz olunur. Məhz orta əsrlərdə də həyat və eyni zamanda sənətkarlıq olduğu kimi qala bilməzdi. Orta əsrlərdə Azərbaycanın digər şəhərləri kimi Naxçıvan şəhəri də sənətkarlıq mərkəzlərindən biri idi. Burada sənətkarlıq əsasən kənddə yox, şəhərlərdə cəmlənmişdi. IV-V əsrlərdən etibarən Naxçıvan özünü sənətkarlıq mərkəzi kimi göstərməyə başlamışdı. Orta əsrlərdə Naxçıvan nəinki Azərbaycanda həmçinin Yaxın və Orta şərqdə ən çox inkişaf etmiş şəhərlərdən birinə çevrildi. [1] Təbii ki, bu ticarət əlaqələri sayəsində başa gəlmişdi. 
Orta əsrlərdən etibarən sənət məkanında duyulası ixtisaslaşma baş verdi. [2] Bu cür əmək bölgüsü dulusçuluqda da özünü göstərdi. Belə ki, saxsı qab hazırlayan ustalar artıq müstəqil fəaliyyət göstərirdilər. Bir çox tədqiqatçıların fikrinə görə Azərbaycanda ilk orta əsrlərdə dulusçuluq sənətində tənəzzül baş vermişdir. Buna əsaslı səbəb kimi isə müharibələri və yadelli hücumlarını göstərirlər. Belə bir halda iqtisadiyyatın zəifləməsi labüd idi.